نیویارک/نیویارک تایمز/باختر/18 جوزا
روزنامه نیویارک تایمز در شماره اخیرش مطلبی را به نشر رسانیده است تحت عنوان حرص، فساد و خطر، تجارت بدنام سنگ‌های قیمتی در افغانستان.
روزنامه از غصب یک معدن بزرگ لاجورد در بدخشان از سوی یک ملیشه محلی در سال ۲۰۱۴ یاد کرده که مردم محل آنرا یک کودتای سفید، ساده و عاری از خونریزی خوانده‌اند.
نیویارک تایمز می‌نویسد، گرفتن این معدن نشانۀ این واقعیت است که عدم حسابدهی و حاکمیت قانون در افغانستان می‌تواند نعمت را به تباهی یا به عباره دیگر خزانه را به ویرانه مبدل سازد.
روزنامه از گزارش اردوی امریکا یاد کرده است که در سال ۲۰۱۰ گفته بود، ذخایر طبیعی افغانستان شاید به یک تریلیون دالر که هزار میلیارد دالر باشد برسد.
این مسئله باعث شد که یک خانوادۀ افغان که از سه نسل تجارت لاجورد را می‌کرد، قرارداد پانزده سالۀ استخراج معدن لاجورد بدخشان را به دست آورد. هنوز یک ماه از آغاز کار شرکت لاجوردین در این معدن نگذشته بود که یک ملیشه محلی تحت قوماندۀ فردی به نام عبدالمالک این معدن را قبضه کرد.
نیویارک تایمز می‌نویسد امروز یعنی دو سال بعد از همان روز، مقامات افغان و نیروهای حکومتی نتوانسته اند این معدن را از اشغال ملیشه‌ها خارج ساخته و برای استخراج به شرکت لاجوردین تحویل بدهد. ولی لاجورد این معدن هنوزهم استخراج شده و بین ملیشه‌ها و طالبان تقسیم می‌شود، طالبانیکه حال توانسته اند پایگاه قوی را در ولایتی در اختیار داشته باشند که زمانی علیه این گروه مقاومت می‌کرد.
روزنامه از لغو شدن قرارداد با شرکت لاجوردین از سوی شورای امنیت ملی افغانستان هم یاد کرده‌است و در بخشی از مقاله از قول ستیوین کارتر رئیس بخش افغانستان نهاد گلوبل ویتنس نوشته که می‌گوید، انکشاف صنعت معادن در افغانستان برای رشد اقصادی این‌کشور خیلی مهم است و می‌تواند وابسته گی افغانستان را به کمک‌های خارجی کاهش دهد.
کارتر می‌گوید کیفیت خوب لاجورد افغانستان و معادن سرشار این کشور این منابع طبیعی را منبع عمده نزاع و فساد خواهد ساخت و حتی امکان دارد آتش یک جنگ درازمدت ناشی از منابع طبیعی را در این کشور دامن زند.
