قلعه نو/۱۵جدی/ باختر
صنعت بافندگی پیشۀ سنتی با شندگان بادغیس در حال فراموشی است.
بافندگی گونه یی از صنایع دستی است که با بافتن نخ و تبدیل آن به پارچه انجام میشود و محصول یا پارچه آن در بخش های مختلف زندگی مورد استفاده قرار میگیرد.
در بادغیس در گذشتۀ نه چندان دور بافندگی شغل شمار زیادی ازمردم بود و آنان از این طریق بسیاری از احتیاجات زندگی شان را تامین میکردند.
ساکنان بادغیس از نخ تولید شده از پنبه و پشم حیوانات شان ابزار و آلات مختلف از جمله پارچه هایی برای ایجاد سرپناه، جوال، خورجین، تناب، توبره و جامه دانهای متعدد میساختند، اما حال این کار کمرنگ شده است و در جاهایی نیز این پیشه فراموش شده است.
امان الله رحمانی، مردی که 70 سال سن دارد 20 سال قبل پیشۀ بافندگی داشت و کالا میساخت، اکنون این کار را بنابر دلایلِی کنار گذاشته است.
او میگوید: در گذشته اکثر نیازمندی های زندگی را مردم از رهگذر لباس، وسایل و تجهیزات کاری در بخش زراعت و مالداری خودشان تهیه میکردند و دست ساخت خود شان بود.
به گفتۀ رحمانی؛ با پدید آمدن ابزار جدید و فروش آن در بازار و عدم حمایت دولت از بافندگان زمینۀ رشد بافندگی محدود شد و این پیشه در بسیاری از مناطق به فراموشی سپرده شده است.
رحمانی علاوه میکند که دولت باید برای احیای دوباره پیشۀ بافندگی، کسانی را که به این شغل آشنایی دارند حمایت کند و برنامه های توسعهیی بیشتر را برای آنها راه اندازی کند.
با این حال باشندگان بادغیس نیز بافندگی را بخشی از فرهنگ های دیرینه در جامعه می دانند و می گویند که بافندگی یکی از رسوم و عنعنات مردم کشور بوده است و بیانگر فرهنگ والا و با ارزش ساکنان این سرزمین است.
این باشندگان می افزایند: تولید اکثر ابزار و آلات توسط ماشین و عرضۀ آن در بازارهای کشور باعث شده است که صنعت بافندگی به فراموشی سپرده شود.
باشندگان تاکید میکنند که دولت باید برای احیای این فرهنگ دیرینۀ مردم؛ از افرادی که به این پیشه آشنایی دارندۀ حمایت کند.
با این حال مسوولان در آمریت صنعت و تجارت بادغیس میگویند که مقاومت بیشتر ابزار و آلات کشاورزی و مالداری در بازار و قیمت پائین آن نسبت به ابزارهای بافندگی دستی باعث شده است که باشندگان تمایل بیشتر به آن نشان دهند و از بافندگی دست بردارند.
احمدالله صمیم، آمر صنعت و تجارت بادغیس میگوید که به دلیل وارد شدن ابزار و آلات و صنایع تولیدی ماشینی خارج از کشور؛ پیشۀ بافندگی دستی به رکود مواجه شده است. اما صنایع دستی از جمله قالین و گلیم اکنون نیز به شکل پراکنده در مناطق و محلات آن ولایت بافت می شود و به ولایت های دیگر و حتی خارج از کشور صادر میشود.
به گفتۀ صمیم به دلیل عدم دسترسی آنان به ساحات دور دست از اثر ناامنی ها نتوانسته اند به آن مناطق توجه داشته باشند.
صنعت بافندگی در گذشته بازار خوبی داشت، اما در حال حاضر بافندگی در اجتماع رنگ باخته است و کسی دلگرمی چندانی به آن ندارد.
باورهایی نیز وجود دارد که نبود حمایت از صنعت بافندگی در روستاهای کشور و فراهم نشدن امکانات، موجب حذف پیشۀ بافندگی و محصولات آن در کشور شده است.
عبدالجبار صافي، ریيس صنعت كاران افغانستان میگوید که ضرورت است که پیشۀ بافندگی مورد پشتیبانی قرارگیرد و محصولات این صنعت دوباره احیا شود.
به گفتۀ صافی، کالاهای بافته شده با هزینه های هنگفت از کشورهای خارجی وارد کشور میشود، اما صنایع بافندگی داخلی با اندک ترین بها خرید و فروش می شود.
با این حال فواد احمدی، سخنگوی وزارت صنعت و تجارت کشور میگوید که برنامه هایی برای حمایت از متشبثان خرد و بزرگ روی دست دارند که بخشی از آن به بافندگی مربوط میشود.
احمدی گفت که تلاش آن وزارت این است که صنعت بافندگی در کشور بیش از گذشته رونق یابد و رشد کند.
گفته میشود که پس از زراعت، بافند گی شغل دوم مردم کشور به خصوص ساکنان بادغیس بود، اما حالا بافت قالین و گلیم و تهیۀ برخی لباس های زنانه، در شمار اندکی از خانواده ها تنها بخشی از صنعت بافندگی است که مروج بوده است، ولی از ساخت سایر ابزار و آلات بافندگی در خانواده ها خبری نیست و حتی بسیاری از زنان و مردان هیچ آگاهی از بافندگی و چگونگی ساخت محصولات آن ندارند. خالقیار