جلال آباد /14 دلو/ باختر
ولسوالی چپرهار در جنوب شهر جلال‌آباد واقع است که در حدود یک صد هزار جمعیت دارد و دو هزار و پنج صد خانواده در آن زند‌گی می کنند. همه مردم آن مصروف کشت‌وکار گندم، جواری، سبزی ها، باغداری و مالداری‌اند.
محمد عظیم که سی وهشت سال دارد، باشنده قریه سر قلعه ولسوالی چپرهار ننگرهار است. او دارای چهار پسر و پنج دختر است. همه فرزندان او به مکتب می‌روند. محمد عظیم هم‌چنان در یکی از مکاتب به صفت معلم ایفای وظیفه می‌کند که ماهانه شش هزار و پنج صد افغانی معاش دارد و در پهلوی شغل معلمی، مصروف کشت‌وکار زراعت در زمین‌های خود نیز است. هفت جریب زمین دارد و با معاشی که دریافت می‌کرد، نمی‌توانست مصرف روزانه خانواده‌اش را تامین کند.
محمد عظیم نسبت مشکلات اقتصادی و امنیتی که داشت، در هفت جریب زمین خود کوکنار کشت می‌کرد.
محمد عظیم می‌گوید : زمانی که در زمین‌های خود کوکنار کشت می‌کردم همه اعضای خانواده زن و مرد در کشت و جمع‌آوری کوکنار مصروف بودیم و حاصلات کوکنار را که جمع می‌کردیم با مشکلات زیادی روبه‌رو بودیم چون جمع‌آوری کوکنار یک کار بسیار مشکل و به صحت کودکانم بسیار مضر بود. باعث اختلالات روحی و جسمی آنان شده بود، وضعیت امنیتی در ولسوالی چپرهار بسیار خراب بود، کودکان نمی‌توانستند به مکتب و مدرسه بروند و از درس و تعلیم بازمانده بودند.
در ولسوالی چپرهار دو سال پیش طالبان و داعش حاکمیت داشتند، زمانی که این دو گروه در بین خود درگیر می‌شدند، خانه‌های مردم عام، کشت‌وکار دهقانان همه تخریب و یا هم سوختانده می‌شد. در اثر درگیری‌هایی که در این ولسوالی وجود داشت، مکاتب و مساجد سوختانده شده بود و سرک‌ها و پلچک‌ها همه تخریب شده بود. مشکلات ترانسپورتی وجود داشت. کودکان از ترس به مکتب رفته نمی‌توانستند و مردم در وضعیت بدی قرار داشتند.
نسبت مشکلات امنیتی و اقتصادی در زمان حاکمیت طالبان و داعش، همه دهقانان در این ولسوالی کوکنار کشت می‌کردند .
وی گفت که او یکی از دهقانانی بود که در هفت جریب زمینش، جبراً کوکنار کشت می‌کرد و از هر جریب زمین به طور اوسط هفت کیلو تریاک حاصل می‌گرفت که هر کیلوی آن را در بدل ۲۰ هزار افغانی در بازارهای خوگیانی و شینواری می‌فروخت و سالانه از هفت جریب زمینش در حدود ۱۲۰ هزار افغانی به دست می‌آورد که ۳۰ هزار آن را به خاطر از بین بردن امراض و آفات نباتی دوا و نیز کود کیمیایی می‌خرید.
محمد عظیم نظر به مشکلات اقتصادی یی که داشت بعد از سروی و ارزیابی یی که از طرف ریاست زراعت ننگرهار صورت گرفته بود، از طریق شورای سر قلعه به پروژه رشد زراعت و انکشاف روستایی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری به صفت مستفیدشونده معرفی شد. شش دوره آموزش را در بخش‌های ایجاد سیستم‌های باغداری پیشرفته، گل‌خانه‌های تجارتی، باغچه‌های خانگی کوچک، بازاریابی برای محصولات زراعتی باارزش و بلندبردن سطح آگاهی دهقانان را از طرف پروژه رشد زراعت و انکشاف روستایی سپری کرد.
محمد عظیم در فصل اول بادنجان رومی در گل‌خانه‌اش کشت کرده بود که بعد از سه ماه در حدود سه هزار و پنج صد کیلو بادنجان رومی حاصل گرفت. هر کیلوی آن را در بدل ۲۵ افغانی در بازارهای محلی و مرکز شهر فروخت. در فصل اول از کشت بادنجان رومی در حدود ۹۰ هزار افغانی به دست آورد. در فصل دوم در گل‌خانه‌اش کاهو و ملی‌سرخک کاشت و در حدود ۵۰ هزار افغانی از فروش این سبزیجات به دست آورد. حالا که در فصل سوم قرار دارد، در گل‌خانه خود بادرنگ کاشته است که تا هنوز به ارزش ۲۰ هزار افغانی حاصل گرفته است و هنوز به جمع کردن حاصلاتش ادامه می‌دهد.
محمد عظیم از ۳۰۱ مترمربع زمینش که در آن گل‌خانه ساخته است، در یک سال بیش از ۱۶۰ هزار افغانی به دست آورد. درآمدی که نشان می‌دهد، دو برابر عاید کوکنار است.
در حال حاضر وضعیت امنیتی در ولسوالی چپرهار نسبتاً خوب است و همه‌ی مردم مصروف کشت‌وکار گندم، جواری و سبزی هایی که در یک‌سال چند بار حاصل می‌دهد اند. با تطبیق پروژه‌های زراعتی در این ولسوالی، تولید و کشت کوکنار کاهش قابل ملاحظه یی پیدا کرده است.
محمد عظیم افزود: «فعلاً در وضعیت اقتصادی خوبی قرار داریم همه فرزندانم (چهار پسر و پنج دختر) مصروف درس و تعلیم‌اند، پسر کلانم منیر ۱۵ سال عمر دارد و با پولی که از محصولات گل‌خانه یی خود به دست آورده است یک موترسایکل خریده است که به خاطر رفت‌وآمد به مکتب و کورس‌های آموزشی از آن استفاده می‌کند. با درآمدی که سالانه از گل‌خانه خود به دست می‌آورم می‌خواهم تجارت خود را رونق و از پول شخصی خود چندین باغچه خانگی دیگر ایجاد کنم و مردم قریه را هم به کشت‌وکار سبزی ها که در یک سال سه بار حاصل می‌دهد و از زمین کم حاصل زیاد به دست می‌آید، تشویق کنم تا از کشت کوکنار که حرام است دست بردارند.»
شورای قریه سر قلعه از پروژه رشد زراعت و انکشاف روستایی می‌خواهد تا در بخش‌های ایجاد باغ‌های زودرس، گل‌خانه‌های تجارتی و باغچه‌های خانگی دهقانان را کمک و با برگزاری سمینارهای آموزشی، سطح آگاهی دهقانان در بخش محصولات زراعتی باارزش را بلند ببرد ، تا مردم به کشت حلال رو آورند و از کشت حرام دست بردارند.
ولسوالی چپرهار دارای ۱۲ شورای محلی است که هر یک از این شوراها در بخش زراعت از طرف برنامه یی باغ‌های جدید لیمو، مالته و املوک و گل‌خانه‌های تجارتی ساخته شده است که در مجموع ۲۸۸ مستفید شونده مرد و ۷۲ مستفید شونده زن دارد و در بخش‌های باغداری، گل‌خانه‌های تجارتی و باغچه‌های کوچک خانگی فعالیت دارند.
وزارت زراعت ، آبیاری و مالداری با پخش این خبرنامه می گوید که برنامه یاد شده در این ولسوالی در حدود ۱۸۸ جریب زمین باغ لیمو مالته و املوک ساخته است. همین گونه ۶۰ گل‌خانه تجارتی و ۷۲ باغچه کوچک خانگی ایجاد کرده است. برای تمام مستفیدشوند‌گان باغداری، وسایل و بسته‌های مکمل باغداری (شامل ۱۱ قلم جنس)، بسته‌های وسایل گل‌خانه‌داری برای مستفیدشوند‌گان گل‌خانه‌های تجارتی (شامل ۱۳ نوع وسیله) و به مستفیدشوندهگان باغچه‌های کوچک خانگی (نُه نوع وسیله) با تخم‌های اصلاح‌شده و کود کیمیایی توزیع کرده است.
تمام مستفیدشوند‌گان گل‌خانه‌های تجارتی و باغچه‌های خانگی در این قریه در یک سال سه فصل حاصل می‌گیرند. آنان در گل‌خانه‌های‌شان بادنجان رومی، بادرنگ، پالک، کاهو، کرم و ملی‌سرخک کشت می‌کنند.
پروژه رشد زراعت و انکشاف روستایی وزارت زراعت، آبیاری و مالداری یک پروژه مبتنی بر شوراها است که در راستای کاهش کشت خشخاش در ولایت‌های ننگرهار، بادغیس و فراه فعالیت می‌کند که هدف آن بهبود اقتصاد محلی دهقانان، زنان بی‌بضاعت و خانواده‌های زراعت‌پیشه است. این پروژه با آموزش‌دهی و فراهم‌سازی زمینه تولید و ترویج محصولات زراعتی باارزش کار می‌کند.ختم/ابوی
