واشنگتن/ وی او ای/20 قوس/باختر
صدای امریکا به اسنادی دست یافته است که در ۲۱ ماده شیوۀ کاری بحث در مورد اجندای مذاکرات صلح افغانستان را روشن ساخته است.
این ۲۱ ماده هرچند شمار زیاد آن رسوم معمول چون آغاز مجالس با تلاوت قرآن کریم و ختم آن با دعا، برخورد طرفهای مذاکره کننده با یکدیگر یا هم وقفه برای ادای نماز پنج گانه را برجسته کرده است، ثمرۀ سه ماه کار نمایندگان دو طرف پس از آغاز مذاکرات بینافغانان ۱۲ سپتمبر است.
در این سند آمده است که افزون بر ۲۱ ماده، “مذاکرات بینافغانان” بر توافقنامۀ دوحه که ۲۹ فبروری میان امریکا و طالبان امضا شد، خواست مردم افغانستان برای صلح پایدار و تعهد طرفهای مذاکره کننده به صلح پایدار استوار خواهد بود.
بر اساس این توافق، ظاهراً خواست طالبان مبنی بر پیشبرد مذاکرات صلح بر اساس توافقنامۀ این گروه با ایالات متحده به کرسی نشسته است. حکومت افغانستان که پافشاری داشت تا اعلامیۀ مشترک میان حکومت امریکا و جمهوری افغانستان و فیصلۀ لویه جرگۀ مشورتی صلح، اساس برای پیشبرد مذاکرات باشد، ظاهراً بر اساس این سند از این موقف خود عقب نشسته است.
این در حالی است که در توافقنامۀ امریکا-طالبان، حکومت افغانستان طرف نبود و تنها در این سند از طالبان به انجام مذاکرات بین افغانان تعهد گرفته شده بود.
در این سند از ذکر “هیئت جمهوری اسلامی افغانستان” و آنچه طالبان “امارت اسلامی افغانستان” ادعا میکنند، خود داری شده است و در عوض عبارت طرفهای مذاکره کننده به کار برده شده است.
هچنین این سند به حفظ محرمیت “اسناد نهایت مهم” و جلوگیری “از افشای هر نوع معلوماتی که مذاکرات را متضرر میسازد، تاکید شده است. در یکی دیگر از ماده این سند آمده است: “رسانهها و سایر افرادی که میخواهند تحت عناوین مختلف داخل محل مذاکرات شوند، باید از محل برگزاری مذاکرات دور نگهداشته شوند.”
همچنین در این سند آمده است که آن مسایل که”خلاف دین مبین اسلام و منافع علیای کشور” باشد شامل اجندای بحث ساخته نمیشود، اما هیچ گونه وضاحتی داده نشده است که کدام مباحث مخالفت با اسلام یا منافع علیای افغانستان پنداشته میشود.
نمایندگان طالبان در آغاز تاکید داشتند که مسایل مورد اختلاف در پرتو احکام فقه حنفی حل خواهد شد، اما هیئت مذاکره کنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان که در ترکیب آن چند مسلمان شیعه نیز شامل است، از آغازین روز طرح این پیشنهاد استدلال و پافشاری داشت که چنین چیزی میتواند به حیث وسیلۀ تبعیض علیه سایر گروههای مذهبی استفاده شود.
سند تازه فاش شدۀ مذاکرات صلح دوحه این بار صراحت داده است که “اگر در جریان مذاکرات در مورد تفسیر نصوص شرعی اختلافی به میان میآید، هیئت مشترک دو تیم مذاکره کننده آن را فیصله خواهند کرد.”
نمایندگان مذاکره کنندۀ جمهوری اسلامی افغانستان و گروه طالبان در حالی بحث در مورد اجندای مذاکرات صلح را آغاز کرده اند که خشونتها در افغانستان به شدت افزایش یافته است.
ماموریت حمایت قاطع ناتو در افغانستان روز چهارشنبه با نشر بیانیهیی گفت: “ادامۀ خشونت، به ویژه حملات طالبان، که روند صلح را آسیب میرساند باید توقف یابد.”فریده بابک