آزادی بیان دستآوردی که٬ در حال رنگ باختن است

کابل /۱۶ ثور/ باختر
سه روز قبل٬ از روزبین المللی مطبوعات در افغانستان با این تاکید که آزادی بیان در این کشور یک پدیدۀ بدون برگشت به عقب است٬ تجلیل شد٬ مگر بعد از سه روز٬ رسانه ها از دو طرف نشانه گرفته شدند٬ طالبان رسانه ها را به جانبداری از دولت متهم کردند همچنان از قول رییس امنیت ملی گفته شده است: «تبلیغات بعضی از تلویزیون‌ها به نفع طالبان شوکه کننده است، این آزادی بیان نیست، بل سوء‌ استفاده از آزادی بیان است‌، تحمل نمی‌کنیم.»
این دو هشدار آنهم در یک زمان نشان دهنده آن است که آزادی بیان دیگر یک دستآورد در حال رنگ باختن در افغانستان است و این می تواند برای دموکراسی نوپا در این کشور یک هشدار باشد.
با آن که ادارۀ امنیت ملی افغانستان به سرعت در این باره نقلی که از نام رییس عمومی آن اداره در مطبوعات شده بود واکنش نشان داد و آن را تحریف شده دانست مگر حرفی بوده است که عارف رحمانی نمایندۀ غزنی در مجلس را وا داشت که نقل قولی را از زبان ضیا سراج در تویترش پست کند.
اگر به سیر رشد مطبوعات در کشور در جریان دو دهه گذشته دقیق شویم٬ مسیر حرکت رسانه ها در افغانستان پر خم وپیچ بوده است با آن که کارشکنی و در حالاتی هم ممانعت های زیادی در کار رسانه وجود داشت مگر این که دولت خود را حامی آزادی بیان جا زد و بر حمایت آن تاکید کرد٬ فضای کار رسانه گرمی خود را داشت مگرحالا نشانه های وجود دارد که فضا برای کار رسانه ها در افغانستان مقید تر شده می رود و تحمل از آزادی بیان کاهش یافته است.
اگر رییس امنیت ملی٬ شماری از رسانه ها را به سو استفاده از اصل آزادی بیان متهم می کند٬ نهاد های زیادی اند که قانون دسترسی به اطلاعات رعایت نمی کنند و همکار خوب با رسانه ها نیستند٬ این تنها یک مشکل است٬ مشکلات فرا تر از آن وجود دارد و آن تهدید روز افزون خبرنگاران است، در سال گذشته میلادی چه تعداد از خبرنگاران و کارکنان رسانه هایی که کشته نشدند٬ امروز نیز هراس افگنان جان یک عضو از خانواده مطبوعات را در قندهار گرفتند.
مگر در بارۀگفته های طالبان باید یاد آور شد که در گذشته نیز طالبان موضع خشن در برابر شماری از رسانه داشته اند و شماری از رسانه ها را اهداف نظامی شان اعلام کردند٬ طالبان بعد از آن چنین یک موضع گیری کردند که رسانه ها در بارۀ چگونگی سقوط شهر کندز در چند سال گذشته واقعیت ها را گفتند که به مزاج طالبان برابر نبود٬ این کار تداعی کنندۀ قضیه قتل میرویس جلیل خبرنگار بی بی است که در زمان جنگ های تنظیمی سفارش یک جناح درگیر با دولت آن وقت را نا دیده گرفت و حاضر نشد که اخبار جنگی و راکت پراگنی ها را به نفع یک جریان خاصی که در جنوب کابل مستقر بود تغییر دهد و حالا طالبان می خواهند که رسانه در مسیر خواست های سفارشی شان قرار گیرند٬ اکنون این گروه تهدید های خود را تازه کرده است و بار دیگر گفته است که خانوادۀ مطبوعات را نشانه می گیرند٬ این می رساند که طالبان به تقلید از جنگ سالاران پیشین به تهدید رسانه ها رو آورده اند و در پی دست کاری واقعیت ها اند.
هشدار طالبان این نگرانی را جدی تر کرده است که با مشارکت این گروه در آیندهۀ سیاسی افغانستان٬ طالبان در برابرارزش های مردمی در افغانستان قرار خواهند گرفت٬ درمیان این ارزش ها٬ موضع گیری طالبان با ارتش و نهاد های امنیتی افغانستان در آینده٬ برخورد با مسئلۀ زنان و آزادی بیان بیشتر مایه نگرانی است.
پس این نگرانی « نی» یا حمایت کنندۀ رسانه های آزاد افغانستان در خور دقت است که می‌گوید از هشدار همزمان رییس امنیت ملی و گروه طالبان به رسانه‌ها “شوکه” شده است و چنین برداشت می شود که وضعیت رسانه‌ها و آزادی بیان در افغانستان هر روز محدودتر می‌شود. صائم