امریکا و روسیه  مشکلات در افغانستان را بزرگ نمایی می کنند

کابل/  اول جوزا/ باختر

روسیه نگران فعال شدن بیشتر گروه های هراس افگن در افغانستان است ، در حالی که با ترک نظامیان امریکایی از افغانستان امریکا جنگ با هراس افگنی در این کشور را پایان یافته می داند .

اکنون این سوال مطرح است که این دو قدرت بزرگ از افغانستان چه می خواهند ؟

گزارشگر آژانس باختر می نگارد؛ با اغاز روند خروج نیروهای خارجی از افغانستان ٬ مقام های روسی از گسترش فعالیت گروه های هراس افگن ‹القاعده و داعش› در افغانستان اظهار نگرانی کرده اند. این در حالی است که امریکا جنگ با هراس افگنی را در افغانستان خاتمه یافته می داند و تاکید دارد که دیگر نگرانی از ادامۀ فعایت گروه های هراس افگن در این کشور وجود ندارد.

سرگی لاوروف، وزیر امور خارجۀ روسیه، در دیداری که چند روز قبل با همتای تاجکی خود داشت گفته بود که روسیه از تشدید فعالیت تروریستان پس از خروج نیرو های آمریکایی از افغانستان نگران است به خصوص این که٬ این گروه ها بیشتر در شمال افغانستان که هم مرز با سه جمهوریت شوروی سابق اند، فعالیت دارند. «روسیه مرز های شوروی سابق را زون امنیتی خود می داند و جز منافع امنیتی خود اعلام کرده است»

لاوروف گفته است : مسکو با دوشنبه در مبارزه با تروریزم ، افراط گرایی و قاچاق مواد مخدر کمک می کند و هرگونه اقدامات را در این زمینه عملی خواهیم کرد.

روسیه تا وقتی که٬ زمان و تاریخ خروج نیروهای خارجی از افغانستان مشخص شد، مخالف حضور نیروهای امریکایی و کشورهای متحد آن در افغانستان بود٬ مگر حالا که روند خروج این نیروها مشخص شده است، وزارت خارجۀ روسیه نگران افزایش تهدید ها علیه تاجکستان و روسیه از ناحیۀ افغانستان است و هشدار داده است که  گروه های هراس افگن  در حالی بسیج شدن در شمال افغانستان و ضربه زدن به منافع روسیه و کشور های متحد آن در آسیای میانه اند.

وزیر خارجۀ روسیه گفته است در همین راستا ، مسکو و دوشنبه اجرای توافق نامه های همکاری در حوزه های نظامی و تخنیکی، از جمله کمک روسیه در نوسازی نیروهای مسلح تاجکستان را مورد بررسی قرار داده اند.

روسیه در تاجکستان به نام محافظت از این کشور یک شمار قابل ملاحظۀ نیروی نظامی دارد٬ همکاری نظامی خود را با ازبکستان هم گسترش داده است. 

در همین حال شماری از رسانه های امریکایی و روسی گزارش داده اند که امریکا در حال مذاکره با کشورهای آسیای میانه برای اعزام نیروهای خود به این کشورها پس از خروج از افغانستان است.

امریکا با آن که خود جنگ علیه هراس افگنی را در افغانستان خاتمه یافته گفته است٬ مگر در صددآن است ک که در یکی از کشور های مجاور افغانستان پایگاه نظامی داشته باشد و به تعبیر خود شان اوضاع پر تشنج افغانستان و فعالیت های هراس افگنانه در این کشور را نظارت کند٬ پس این می رساند که امریکا به اساس یک برنامه از افغانستان خارج خواهد شد٬ مگر فکر نفوذ براین کشور را از ذهن دور نکرده است.

امریکا با آن که خود می گوید که دیگر القاعده خطری در افغانستان نیست و نمی تواند منافع امریکا را تهدید کند٬ مگر با آنهم٬ القاعده را بزرگ نمایی می کند و با این تعهد که در کشور همجوار افغانستان موضع خواهد گرفت و اوضاع این کشور را نظارت خواهد کرد، می کوشد برای حضور خود در آسیای میانه فرصت سازی کند.

در وجود این گفته ها که افغانستان دیگر مکانی برای گروه های هراس افگن بوده نمی تواند٬ سرپرست سفارت امریکا در کابل در واکنش به حمله برمکتب سید الشهدا در دشت برچی کابل که مسوولیت آن را داعش به عهده گرفت٬  گفته است؛  «داعش در اینجا یک نیروی قدرتمند باقی مانده است؛ این یکی از دلایل بسیاری است که ما همچنان به ارائه کمک‌های امنیتی و ضدتروریستی با مقامات افغانستان ادامه می‌دهیم»  او گفته است که اعضای باقی مانده القاعده همچنان به فعالیت در افغانستان ادامه می‌دهند.

متیو ترولینگر، معاون ستاد مشترک ارتش امریکا گفته است :ما توانایی‌هایی مورد نیاز در منطقه داریم. می‌توانیم دشمنان احتمالی را نظارت و ردیابی کنیم و در صورت اجازه و شرایط برآنان حمله کنیم .

پس در وجود چنین گفته ها ٬ می توان ادعا کرد که هراس افگنی در افغانستان پایان یافته است؟

روسیه نیز با تحریف اوضاع افغانستان درتلاش است که حس رعب ووحشت ناشی از ناحیۀ فعالیت های القاعده و داعش را  در میان کشور های آسیای میانه به بار آورد و با گسترش حضور نظامی خود در این کشور٬ نقش مدیریتی هماننداتحاد شوروی سابق را در آسیای میانه ایجاد کند.

موضع گیری های روسیه و امریکا٬ بزرگ نمایی گروه های تروریستی در افغانستان است. هر دو این کاررا  به هدف نفوذ بر منطقه انجام می دهند و این می تواند باعث گسترش جنگ نیابتی این دو قدرت در افغانسنان و کشور های دیگر منطقه شود.

باور بر این است که گروه های تروریستی یا ساختۀ دست استخبارات کشور های قدرتمند و کشور های نوکر منش آن مانند پاکستان در منطقه است و یا این که٬ این گروه دیگر در ادارۀ استخبارات این کشورها در آمده اند و مانند ابزار برای مقاصد راهبردی به کار گرفته می شوند.

به تازگی  روز نامۀ ‹ آبزرور› پاکستان به‌نقل از اعضای طالبان نوشته است «آمریکا تروریستان داعش را به خاک افغانستان منتقل کرده است و به این تروریستان برای فرار از محاصرۀ طالبان کمک می‌کرد.» اگر این گفته ها را حداقل نزدیک به واقعیت بدانیم ادعای استفاده ابزاری از سازمان های تروریستی نزد استخبارات کشور های بزرگ یک راهکار هدفمند است.

چین نیز از این دو قدرت به دور نمانده است٬ چین هم که تا دیروز از حضور نیروهای خارجی در افغانستان نگران بود، حالا نگران خروج این نیروها است.

اخیراً «وانگ یی» وزیر خارجۀ چین گفته است که خروج یک جانبه و ناگهانی نظامیان آمریکایی از افغانستان در زمان جریان مذاکرات میان افغانان٬  وضعیت این کشور را نامعلوم کرده است او بر ایجاد فضای مناسب برای موفقیت مذاکرات تاکید کرده بود.

بدخشان در شمال افغانستان حدود شصت کیلو متر با ایالت «سین کیانگ» چین مرز مشترک دارد، ایالتی مسلمان‌نشین که گروه «ترکستان شرقی» در آن نقش و فعالیت دارد از حضور ایغوریان چین در بدخشان افغانستان و در کنار طالبان و القاعده حرف های زیادی شنیده است٬ حالا چین هم درک کرده است که ادامۀ بی ثباتی در افغانستان می تواند وضعیت در سین گیانگ را بدتر کند.

گفته شده است که چین در کنار آن که رابطه با خود طالبان را حفظ کرده است و از برنامه های منطقه یی پاکستان هم حمایت کرده است و جنایات پاکستان در افغانستان را ناددیده گرفته است٬ به فکر تامین روابط نظامی با دولت افغانستان است٬ اگر چین در گذشته موضع گیری واقعبینانه در افغانستان می داشت  و حداقل پاکستان را مانع می شد امروز سازمانی به نام ترکستان شرقی وجود نمی داشت.

واقعیت این است که قدرت های بزرگ جهان٬ افغانستان را مکان  رقابت و بهانه های شان یافته اند و با زیر پا گذاشتن تمام ارزش ها مصروف جنگ نیابتی در افغانستان اند و حالا می خواهند که دامنۀ آن را گسترش نیز دهند و بر خلاف واقعیت در پی بزرگ نمایی مشکلات در افغانستان و بزرگ نمایی گروه های تروریست در این کشور اند. تحلیل سیاسی