تبصره

کابل/ ۲۰ثور/ باختر

رهبر طالبان در یک پیام عیدی، جنگ را در کشور بیهوده خوانده است و گفته است که از زورگویی و دشمنی چیزی به دست نمی آيد.

مفسر آژانس باختر می نگارد؛ ملا هبت الله رهبر طالبان، روز گذشته در یک پیام عیدی، در کنارآن که از خروج نیروهای خارجی از افغانستان استقبال کرده است و بر روی کار آمدن یک نظام افغان شمول اسلامی پس از بیرون شدن این نیروها از کشور، تأکید کرده است، دراین پیام ، رهبر طالبان  از حوزۀ جمهوریت خواسته است که برای ادامۀ جنگ تلاش نکنند با طالبان گردهم آیند و از اختلاف‌ها و هر گونه تعصب، خودداری کنند.

او همچنان گفته است: از زورگویی، عقده ‌مندی و دشمنی، چیزی ساخته نمی‌شود، در پیام، امریکا متهم شده است که اکنون از توافقنامۀ امضا شده مکرراً سرپیچی کرده‌است، زندانیان طالبان به‌گونۀ کامل رها نشده‌اند و نام‌های رهبران این گروه همچنان در فهرست سیاه‌ قرار دارند.

رهبر طالبان این پیام را درست زمانی منتشر کرده است و گفته است که با دشمنی و زورگویی چیزی به دست نمی آید که همین اکنون بخش اعظم کشور و آنهم در ماه مبارک رمضان شاهد وحشت جنگ است و روزهای خونین را سپری می کند و طالبان به خواست دولت افغانستان که در شروع این ماه خواستار آتش بس در کشور شده بود، جواب رد دادند.

اگر به متن و مضمون پیام ملا هبت الله، دقیق شویم ۤبا آن که پیام اخیر دارای لحن آرام است، مگر برتری جویی و امتیازطلبی طالبان همچنان درآن هویدا است و بیشتر کوشیده شده است که به امتیازدهی بیشتر به طالبان تمکین شود، در کنار آن رهبر طالبان کوشیده است که بار مشکلات اخیر در گفت وگوهای دوحه را که حالا با بن بست کامل روبه رو است، متوجه دولت افغانستان کند.

در این پیام امریکا به نفص توافقنامۀ دوحه متهم است و این که در چوکات این توافقنامه باید تمامی زندانیان طالبان از بند رها شوند و نام رهبران آن ار فهرست افراد تحت تحریم سازمان ملل پاک شوند، نشان می دهد که طالبان همچنان امتیازگیر باقی مانده اند و حاضر نیستند که امتیاز بدهند تا سرحدی که رهبر طالبان کوشیده است بگوید که حوزۀ جمهوریت می تواند در آن گروه جذب شود.

از دید بسیاری ها رهبر طالبان در پیام اخیر تلاش کرده است که از واقعیت ها فرار کند و یا اتهام هایی که به آدرس آن گروه وارد است، از خود دور کند و دولت را عامل سهل انگاری و کوتاه نگری معرفی کند که همین حال در دوحه دیده می شود.

در پیام با آن که از ادامۀ مذاکرات وآتش بس خبری نیست، بر رفع محدودیت های تاکید شده است که همین اکنون در برابر طالبان وجود دارد و رهایی زندانیان باقی‌مانده طالبان، حذف نام‌ رهبران‌شان نیز از لیست تعزیرات شورای امنیت سازمان ملل متحد، می تواند خواست های یک جانبه باشد، در حالی که طالبان به عنوان یک بخشی از صلح در برابر مردم افغانستان مکلفیت های زیادی دارند که باید انجام دهند.

این گروه با خواست های غیرمعقول و نظرهای بلند پروازانه عملاً روند گفت وگوهای دوحه را به بن کشانده اند، برای امتیازگیری های سیاسی خشونت و جنگ را گسترش داده اند، مسایلی که برای مردم افغانستان رسیدن به آن یک اولویت است، مگر ملا هبت الله در بارۀ آن سکوت کرده است.

در این پیام، دولت افغانستان به سبوتاژ روند سیاسی صلح متهم شده است، در حالی که این ماجراجویی های طالبان بوده است که برنامۀ گفت وگوهای استانبول سه بار به تعویق افتاد، دولت جنگ طلب معرفی شده است، در حالی که این طالبان بوده اند که بارها فراخوان و پیشنهاد دولت افغانستان و جامعۀ جهانی را نادیده گرفته اند، نه تنها که آتش بس نکرده اند، بل خشونت ها را کاهش نداده اند و آن را گسترش هم داده اند.

رهبر طالبان خود اعتراف کرده است که جنگ و زورگویی بیهوده است، مگر در روزهای اخیر آنهم در ماه مبارک رمضان جنگ را شدت بخشیده اند تا جایی که رویا و اندیشۀ سقوط همزمان چند ولایت بزرگ را در سر دارند، پس  رهبر طالبان باید بگوید که زورگوی کی است و جنگ طلب کی است.

با آن که رهبر طالبان در پیام خود به آتش بس اشاره نکرده است، مگر چند ساعت بعد از نشر این پیام، طالبان از آمادگی برای اعلام یک آتش بس سه روزه سخن گفتند که نمایانگر آن است که طالبان در اتخاذ تصامیم مستقل نیستند.

رهبر طالبان اگر می خواهد که از قضاوت تاریخ در امن باشد، شجاعانه برای تسریع روند صلح گام بردارد و بگوید که جنگ راه حل بحران افغانستان نیست، راه بیرون رفت از بحران کنونی تسریع مذاکرات، اعلام آتش بس دایمی و قطع همیشگی جنگ است.

طالبان باید بپذیرند که نسخۀ خشونت و کشتار نه تنها راه‌حل نیست، بل‌که به عمق بحران و منازعه افزوده است، این گروه منبعد نباید دچار اشتباه محاسباتی شود که با کشتار و خشونت بیشترمی تواند به نتیجه برسد.

پس می توان گفت: پیام جدید رهبر طالبان بیشتر انگیزۀ سیاسی و منفعت طالبانه دارد و نمی توان آن را بازگو کنندۀ واقعیت هایی دانست که بر سرنوشت مردم ما سایه افگنده است.

تحلیل سیاسی