تبصره

کابل/ ۱۸ سرطان/ باختر

نشست دو روزۀ شماری ازسیاست‌ ورزان حوزۀ جمهوریت با هیئت طالبان در تهران، با این تاکید پایان یافت که جنگ راه حل نیست.

مفسر آژانس باختر می نگارد؛ ایران در دو روز گذشته میزبان جناح های درگیر در افغانستان بود، شماری از سیاست ورزان حوزۀ جمهوریت با هیئتی از طالبان در تهران دیدار هایی داشته اند، این در حالی است که در روز های اخیر تحرکاتی برای حل بحران موجود در افغانستان از مسیر سیاسی بیشتر شده است.

هیئتی از سوی دولت غرض ملاقات با طالبان به تهران رفت، هیئتی هم از سوی طالبان به تهران آمد، هیئتی دیگر از طالبان به مسکو رفت، نماینده ویژۀ قطر برای افغانستان به کابل آمد و جنرال قمر باجوه رییس ستاد ارتش پاکستان به قطر جاییکه دفتر سیاسی طالبان قرار دارد رفته است و وزیر خارجه هند هم سفری را به مسکو انجام داد که مسئله افغانستان محور گفت وگو های او با مقام های روسی بود.

آنچه دلگرم کننده است؛ نتایج گفت وگو های تهران است هیئت جمهوریت و طالبان با صدور یک اعلامیۀ‌ شش ماده‌یی، تأکید کرده‌اند که جنگ راه‌حل مسله افغانستان نیست و باید یک راه‌حل صلح‌آمیز جستجو شود.

مادۀ دوم این اعلامیه صراحت دارد “هر دو جانب با درک مشترک از خطرات ناشی از ادامۀ جنگ و صدمه یی که از آن متوجه سلامت کشور می شوند، به موافقه رسیدند که جنگ راه حل مساله افغانستان نبوده و باید همهٔ تلاش ها در جهت رسیدن به راه حل سیاسی و صلح آمیز توجیه گردند.”

هر طرف گفت‌و‌گو ها رادر فضای “صمیمانه” آغاز کردندو همه مسایل به صورت مفصل و با صراحت مطرح کردند.

در بخش پایانی این اعلامیه، آمده‌است که سیاست‌ ورزان افغان و طالبان حمله‌هایی که خانه های مردم، مکاتب، مساجد و شفاخانه ها را هدف قرار داده و باعث تلفات ملکی می شود و همچنان تخریب تاسیسات عامه را در پی دارد به شدت  تقبیح کرده خواستار به سزا رساندن عاملین آن اند

این نشست در حالی است که طالبان در روز های اخیر به حمله های شان شدت بخشیده  اند٫ در فصل تازۀ  بیشتر افراد ملکی قربانی شده اند و بیشتر تاسیسات عامه  آسیب دیده اند

 این نشان می دهد که  محتوای اعلامیه یی که طالبان در پای آن امضا کرده اند با وضعیت جاری در افغانستان همخوانی ندارد، آنچه را طالبان در میز مذاکره گفته اند و در اعلامیه شان بر آن تاکید کرده اند عکس عملکرد این گروه را در داخل کشور نشان می دهد، امید است که کشور های های بیرونی که با میزبانی از طالبان می خواهند گره یی از مشکل افغانستان باز کنند باید به این مسئله توجه داشته باشند.

 آنچه را که کشور های دور و نزدیک برای حل بحران افغانستان انجام می دهند در صورتی که واقعبینانه  و بیطرفانه و منصفانه باشد می‌تواند برای آینده افغانستان  و ثبات منطقه سازنده باشد، و باید از نفوذشان در مسیری مثبت و برای حمایت از صلح استفاده کنند.

اگر به عملکرد کشور های همسایه ٫ منطقه و فرا منطقه  در جریان بیست سال گذشته دقیق شویم این کشورها در شکل گیری اوضاع نقش داشته اند و بیشتر از دید رقابتی وارد صحنه در افغانستان شده اند  و بیشتر تلاش کردند که در یک جنگ نیابتی  نقش یک دیگر را در افغانستان کم رنگ کنند، جنگ نیابتی روسیه با امریکا، جنگ نیابتی ایران با سعودی، امارت و پاکستان، و به همین ترتیت جنگ نیابتی و استخباراتی کشور های دیگر در افغانستان واضح و هویدا است، امریکا در مذاکرات با طالبان داشت  ابتکار عمل را در دست داشت و، هیچگاه ایران، روسیه ، هند… و حتا دولت افغانستان  را به طور مستقیم در این روند، سهم  نداد وبه  بازیگران دیگر که می توانستند نقش مؤثری در حل معضل های منطقه یی داشتند، اعتنایی نکرد.

مگر با خروج نیروهای خارجی از افغانستان  می توان انتظار یک چرخش مهم منطقه یی را در تحولات افغانستان داشت.

بخشی از مسایل جاری در افغانستان به سیاست‌های همسایگان، پیوند دارد، در این جای شک نیست که کشورهای زیادی در نزدیک و اطراف افغانستان اند که با طالبان رابطه دارند در حالی که طالبان یک بخش اصلی جنگ در افغانستان اند، جنگ‌های نیابتی، برنامه راهبردی منطقه یی که این کشور ها دارند، منافع اقتصادی، منافع قومی و مذهبی این کشور ها در افغانستان،   همسایگان  این کشور و کشور های منطقه و فرا منطقه را به دخالت‌های در مسایل مربوط به افغانستان و حتا  و دامن‌زدن به بحران، جنگ و بی‌ثباتی در این کشور ترغیب می‌کند. پس در وجود چنین یک رویکرد، این کشور ها نقش سازنده را در حل بحران افغانستان داشته می توانند، آنچه در دو روز گذشته در تهران اتفاق افتاد، و برای  طالبان رویکرد بهتر و خوبتری از خود نشان دادند، نمایانگر نقش سازنده همسایه ها در افغانستان بوده می تواند، امید که کشور های دیگر مانند پاکستان، چین، روسیه، سعودی، امارت، قطر… که نقس به مراتب موثر تر بر طالبان دارند نیز رویکرد را در پیش گیرند که طالبان به جای صدور اعلامیه و تعهد، به واقعیت ها تمکین کنند و برای  اعاده ثبات در کشور کار های عملی انجام دهند.  تحلیل سیاسی