ادامه گرمایش زمین، تهدید جدی برای ثبات آسیای مرکزی

تاشکند – ایرنا – 8 جدی – باختر
تغییرات اقلیمی در آسیای مرکزی  به مرور زمان ثبات و آرامش این منطقه را بر هم خواهد زد و کاهش منابع طبیعی به ویژه آب می تواند باعث بروزمناقشاتی میان کشورهای این منطقه شود، اما به گفته محققان هنوزهم فرصت همکاری برای پیشگیری از بروز چنین فاجعه ای وجود دارد.
آسیای مرکزی که گوشه ای خشک و گرم از کره زمین است، به مرور زمان پیامدهای تغییر اقلیم را احساس می‌کند اما باید این منطقه را از آسیب های این تغییرات در امان نگاه داشت.
بر اساس ارزیابی های گروهی از محققان پژوهشگاه بین‌المللی صلح 'شو سیتی' که درباره پیامدهای احتمالی گرمایش زمین در مناطق مختلف تحقیق کرده اند، تغییر اقلیم می ‌تواند ثبات آسیای مرکزی را بر هم زده و کشورهای این منطقه را بر علیه یکدیگر ترغیب کند.
'بارن' یکی از این محققان می گوید که آسیای مرکزی از حالا با چالش های امنیتی زیادی مواجه است و تغییر شرایط آب و هوایی و اقلیم، موجب افزایش این چالش ها خواهد شد و در نتیجه حل و فصل آنها را برای کشورهای منطقه مشکل تر خواهد ساخت.
وی افزود: آسیای مرکزی  که در حال حاضر از ثبات نسبی برخوردار است در برابر چنین پدیده ای بسیار آسیب پذیر خواهد بود. متاسفانه کشورهای این منطقه درمورد موضوع گرمایش کره زمین با یکدیگر همکاری ندارند؛ مشکلات تقسیم آب، تقسیم انرژی، تقسیم منابع طبیعی دیگر که با گرمایش زمین کاهش می یابد از دیگر چالش هایی است که امنیت و ثبات آسیای مرکزی را تهدید می کند.
در این ارزیابی آمده است که اگر با ادامه‌ گرمایش زمین ذخایر آب منطقه کاهش یابد، ممکن است میان تاجکستان، قرقزستان، ازبکستان، قزاقستان و ترکمنستان بر سر آب این منطقه مناقشاتی صورت گیرد.
محققان پیش ‌بینی کرده‌اند که در صورت کاهش ذخایر آبی، تاجکستان و قرقیزستان که در مناطق بالاتری قرار دارند آب را برای نیروگاه های خود ذخیره کرده و ساکنان کشورهای پایین تر به آب دسترسی نخواهند داشت.
بنا بر گزارش ها 60 درصد از آب های مناطق آسیای مرکزی  از یخچال های طبیعی تاجکستان تامین می شود، اما به دلیل تغییرات اقلیمی و افزایش دما در 30 سال گذشته، بیش از یک هزار یخچال در تاجکستان از بین رفته است و تعداد بیشتری نیز از بین خواهد رفت.
به گفته بارن، در حال حاضر کشورهای آسیای مرکزی فرصت خوبی برای همکاری و ‌اندیشیدن به راه حل هایی در راستای جلوگیری از هرگونه مناقشه در آینده دارند.
او می گوید: 'مشکلات و خطراتی که در این ارزیابی ذکر شده است به سرعت بروز خواهند کرد، بنابراین با توجه به تحولات مثبت منطقه، کشورهای آسیای مرکزی  باید با همکاری هرچه بیشتر به رشد اقتصادی و مذاکره در این باره کمک کرده و سرمایه گذاری در این منطقه را افزایش دهند.
طبق گفته این محققان، اگر کشورهای منطقه از همین حالا بر سر مسایل مرزی خود به توافق نرسند تغییرات اقلیمی می‌تواند مذاکرات آنها را به یک مناقشه جدی تبدیل کند.
در ادامه این گزارش آمده است که در مناطق بحث برانگیز مرزی، مردم بر سر زمین و آب رقابت می کنند؛ کاهش منابع آب و از بین رفتن چراگاه ها و تشدید رقابت در این مناطق باعث افزایش خصومت میان کشورها خواهد شد.
هرچند تعیین و علامت گذاری مرزهای تاجکستان و ازبکستان تقریبا به پایان رسیده است اما 400 کیلومتر از مرزهای بین تاجکستان و قرقیزستان هنوز هم تعیین و علامت‌‌گذاری نشده‌ است. سال های اخیر جنگ های زیادی بر سر این مرزها به ویژه در مرز تاجکستان صورت گرفته است.
به گفته دانشمندان، ممکن است دمای هوا تا چند سال آینده 4 درصد افزایش یابد و باعث بدتر شدن شرایط زندگی در آسیای مرکزی  شود. تغییرات اقلیمی  موجب بروزافا ت  طبیعی همچون سیل، خشکسالی، بادهای شدید و طوفان شود و زندگی را برای مردم آسیای میانه بیش از پیش دشوار سازد. آشنا