سی آی ای، با خروج نیروهای امریکایی از افغانستان٬ در تنگنا قرار گرفته است

کابل/ ۱۸ جوزا / باختر
خروج شتاب زدۀ نیروهای امریکایی از افغانستان سازمان استخبارات مرکزی امریکا‹ سی آی ای› را در تنگنا قرار داده است .
گزارشگر آژانس باختر می نگارد: این سازمان در جریان بیست سال حضور در افغانستان برای خود جایگاه مناسب پیدا کرده بود و با ایجاد تشکیلات متعدد در منطقه٬ اوضاع را در افغانستان و کشور های همجوار به خوبی کنترول می کرد؛ مگرخروج سریع اردوی آمریکا از افغانستان٬ فشاربر سازمان استخبارات مرکزی امریکا سی آی ای را بیشتر کرده است و سی آی ای عملاً در تنگنا قرار گرفته است. منابع وابسته به اسختبارات امریکا گفته اند که خروج نیروهای امریکایی از افغانستان در حالی انجام می شود که این سازمان بدیل و گزینه های خوبی ندارد.
روزنامۀ «نیویورک تایمز» در مورد سرنوشت سی آی ای بعد از خروج نیروهای امریکایی از افغانستان گفته است «سی آی ای که در قلب حضور ۲۰ ساله آمریکا در افغانستان بوده است ، به زودی پایگاه‌های خود در این کشور را که از آنها ماموریت‌های جنگی و حمله های طیاره های بدون سرنشین و نظارت نزدیک بر طالبان و سایر گروه‌ها مثل القاعده و داعش را انجام می‌داد، از دست خواهد داد”. امریکا در یک برنامۀ شتابان در حالی خروج از افغانستان است در عین حال تلاش دارد که سازمان استخبارات مرکزی آن کشور سی آی ای در تنگنا اطلاعاتی قرار نگیرد. نیویارک تایمز نوشته است که مقام های آمریکایی در تلاش لحظه آخری به دنبال تامین پایگاه‌های نزدیک به افغانستان برای عملیات‌های آینده استند. امریکا می کوشد که با جابه جایی در یک کشور سوم روند نظارت از افغانستان را ادامه دهد٬ آسیای میانه گزینه خوبی برای امریکا بود مگر روسیه مانع این کار است و کشور های آسیای میانه که روابط نزدیکتر با روسیه دارند با این کار موافقه نکردند مگر باز هم پاکستان است که به داد امریکا رسیده است . نیویورک تایمزنوشته است؛ یکی از مناطق مورد تمرکز برای سی آی ای پاکستان است٬ کشوری که سی آی ای سال‌ها از پایگاهی در آنجا با طیاره های بدون سرنشین علیه طالبان و افراد القاعده در بلندی های مناطق قبائیلی کار گرفته است٬امریکاییان سال ها از پایگاه شمسیه در حومۀ کویته در برابر طالبان استفاده کردند٬ مگر بعد ها آن را رها کردند و بیشتر بر استفاده از میدان هوایی خوست در جنوب افغانستان ادامه دادند٬ مگر حالا پاکستانیان برای استفادۀ مجدد امریکاییان از پایگاه هوایی شمسیه چراغ سبز نشان داده اند.
روز نامه به قول از سه مقام سازمان استخبارات مرکزی امریکا گفته است پاکستانیان خواستار محدودیت‌های گوناگون در ازای صدور اجازۀ استفاده آمریکا از پایگاهی در این کشور شده‌اند و عملاً این الزام را مطرح کرده‌اند که هر چیزی که سی آی ای یا اردوی آمریکا بخواهد در داخل افغانستان هدف قرار دهد، باید مورد تائید آنان قرار گیرد. با وجود برنامۀ خروج نظامیان امریکایی از افغانستان٬ و این که امریکا القاعده را سازمان شکست خورده اعلام کرده است مگر سی آی ای نگران شکل گیری مجدد این سازمان در افغانستان است و این نگرانی به سمع کمیتۀ امنیت داخلی مجلس نماینددگان امریکا نیز رسیده است. سی آی ای تلاش دارد که بعد از خروح از افغانستان در تنگنای معلومات و اطلاعات در افغانستان باقی نماند و جز معامله با پاکستان راه دیگری ندارد. داگلاس لندن یکی از روسای پیشین عملیات‌های سی آی ای در افغانستان و پاکستان دربارۀ رویکرد آن سازمان گفته است: این نهاد احتمالاً بر منابعی اتکا خواهد کرد که در افغانستان باقی خواهند ماند و از این منابع اطلاعات را دربارۀ طالبان، القاعده، دولت مرکزی و سایر موضوعات جمع‌آوری خواهد کرد. مگر جمع آوری اطلاعات در آینده چالش های خود را دارد. به نوشتۀ نیویورک تایمز، گرچه برخی مقام‌های آمریکایی معتقداندکه پاکستان مایل است به آمریکا این دسترسی را تا زمانی که بر چگونگی استفاده از آن پایگاه کنترول داشته باشد، بدهد. اما در عین حال افکار عمومی در پاکستان به شدت مخالف هر گونه حضور مجدد آمریکا است. روزنامه نوشته است که برخی از مقام های آمریکایی گفته‌اند مذاکرات با پاکستان در این خصوص ادامه دارد و احتمال توافق وجود دارد. این در حالی است که شاه محمود قریشی وزیر خارجۀ پاکستان ماه گذشته خطاب به قانون‌گذاران این کشور گفته بود که دولت آن کشور اجازۀ بازگشت اردوی آمریکا به پایگاه هوایی این کشور را نمی‌دهد٬ عمران خان نخست وزیرهم گفته است که مشارکت آن کشور در جنگ علیه هراس افگنی یک اشتباه بود و دیگر این اشتباه تکرار نمی شود. در حالی که مقام‌های آمریکایی برای گسترده کردن گزینه‌ها به منظور ادامۀ دسترسی از راه دور به افغانستان کار می کنند، پنتاگون هنوز طرح واقع‌بینانه را که به اعتقاد مقام‌های آمریکایی قابل عملی شدن باشد، ارائه نکرده است. تلاش های امریکا برای ایجاد پایگاه در منطقه ادامه دارد ویلیام برنزرئیس سازمان سی آی ای نیز در هفته‌های اخیر سفر مخفی به پاکستان داشت و لوید آستین وزیر دفاع آمریکا نیز دربارۀ کمک به عملیات‌های نظامی آیندۀ آمریکا در افغانستان با مقامات پاکستانی تماس‌های متعددی داشته است تا سازمان جاسوسی سی.آی.ای، همزمان با خروج نظامیان آمریکا از افغانستان، یک پایگاه جاسوسی در پاکستان برای تحت نظر گرفتن اوضاع افغانستان داشته باشد. در این راستا، پاکستانیان از آمریکا خواسته‌اند که شرایط آنان را برای ایجاد یک پایگاه جاسوسی بپذیرند یکی از این شرط ها این است که آمریکا به پاکستان این اختیار را دهد که بتواند نقاطی که آمریکا قصد دارد در آینده در خاک افغانستان هدف قرار دهد را مشخص کند و یا از آن مطلع باشد. این نشان می دهد که پاکستان بازدیگر وارد معامله با امریکا خواهد شد٬ در گام نخست قربانی این معامله و بازی طالبان اند که با دشواری هایی مواجه می شوند٬ با ایجاد پایگاه هوایی و یا جاسوسی و زمینه سازی برای پرواز طیاره های بی سر نشین امریکایی از پاکستان به افغانستان این طالبان اند که اهداف این بمباردمان خواهند شد٬ بهانه برای این گونه حمله ها از قبل ریخته شده است امریکا بارها گفته است که طالبان با القاعده رابطۀ شان را حفظ کرده اند و به نام حمله بر القاعده هر هدفی را که بخواهد، در افغانستان نابود خواهد کرد.
با این کار پاکستان نه تنها به طالبان پشت پا خواهد زد بل دوست جدید منطقه یی خود روسیه را ضربه خواهد زد٬ تعهدات تازۀ امریکا به پاکستان و تعهدات تازۀ پاکستان به امریکا نشان داد که پاکستان هیچگاهی از حلقۀ ایتلاف انگلیس و امریکا بیرون نمی شود و حاضر است آن جهاد را که طالبان سال ها در افغانستان با وحشت ادامه دادند خیلی ها ارزان بفروشد. تحلیل سیا سی