متن سخنرانی محمد اشرف غنی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان در مراسم جشن گرامی‌داشت از ۹۹مین سالروز استرداد استقلال کشور

کابل باختر 29 اسد
متن سخنرانی محمد اشرف غنی رئیس جمهوری اسلامی افغانستان در مراسم جشن گرامی‌داشت از ۹۹مین سالروز استرداد استقلال کشور
برادر گرامی داکتر صاحب عبدالله عبدالله رییس اجرائیه کشور، بانوی اول کشور، شاهدخت هندیا، قاضی القضات محترم کشور، اعضای محترم کابینه، وزیر صاحب دفاع ملی، وزیر صاحب داخله، لوی درستیز صاحب کشور، جنرالان محترم اردو، پولیس و امنیت ملی، چنین روز که خاصتاً روز شماست، اعضای محترم ولسی جرگه  و مشران جرگه، تمامی خواهران و برادران محترم، مخصوصاً کارگران عزیز که یک لحظه غفلت نکردید و همه آمدید و تمام هموطنان گرامی،
اول از همه نود و نهمین سالروز استـرداد استقلال افغانستان، روز پرافتخار تاریخ کشور را به کافۀ ملت افغانستان تبریک و تهنیت عـرض میدارم. یادبود و گرامیداشت از این روزتاریخی، فرصتی است برای تحـکیم وحدت و همبستگی ملی و تجدید تعهد برای یک تحول و آینده بهتر.
به پاس ادای احترام به جانبازان وشهـدای که دلیرانه در حصول استقلال کشور و حفظ استقلال کشور در جهاد مقدس ما جان باختند و آزادی را به بهای خون خویش به ارمغـان آوردند، این روز را گرامی میداریم. آرزومندیم که ارزش‌های نهفته در نهضت استرداد استقلال افغانستان، همیشه منبع الهام برای تأمین صلح و ثبات، رفاه، و وحدت ملی در کشور عزیز ما باشـد.
هموطنان عزیز!
با تاسف در این اواخر تروریستان، خون شماری از شهروندان کشور ما را ریختاندند، من مراتب تسلیت و همدردی خویش را به خانواده های قربانیان حوادث تروریستی اخیر به خصوص به خانواده های شهدای مرکز تعلیمی موعود، ولایت غزنی و تمام شهدای نیروهای امنیتی و دفاعی کشور ابراز می‌دارم و آرزو می کنم که به برکت ایام مبارک عید سعید قربان، صلح و ثبات پایدار در کشور عزیز ما تحکیم گردد. چهار هزار اسکالرشیپ را برای خانواده های شهدای امنیتی و دفاعی کشور، موسسات خصوصی تحصیلات عالی کشور هدیه نمودند و از این هدیهء گرانقدر از اینها من ابراز تشکر می کنم. همچنین بعد از این یک بسته کمک های همه جانبه برای تمام افراد قوای امنیتی و دفاعی ما از طرف حکومت وحدت ملی اعلام خواهد شد.
امروز، روز استقلال کشور را در حالی تجلیل میکنیم که قصر دارالامان آماده به اهدای مجدد به ملت افغانستان  است، چون جناب داکتر صاحب تمام کلمات را در قسمت از این قصر و محترم وزیر صاحب اطلاعات و فرهنگ گفتند و من از این زیادتر در این بخش چیزی نمی گویم و تنها تاکید را که دارم این است که  قصر دارالامان محصول مدیریت و پول خود افغانهاست، این اهدای مردم برای مردم افغانستان است. و ذکر شد که نواسه های کسانیکه این قصر را ساختند در این دخیل استند و من از آقای وافی امین هم و از تیم شان خاصتاً تشکر می کنم. مرحوم نوروزخان پدرکلان از اینها در زمان غازی امیر امان الله خان مسوول ساختن از این قصر بودند، خاطرهء نیکهء ات و تمام کارگران افغان گرامی باد.
تا اکنون مردم درباره بازسازی حرف می زدند، امید است که پس از این، به اساس اراده  محکم مردم افغانستان که در حکومت وحدت ملی انعکاس دارد به نوسازی بیاندیشیم. در مدت دو ماه ان شاءالله و تعالی تهداب کامپلکس اداری جدید در دارالامان بدست ما و شما گذاشته خواهد شد.
ګرانو وطنوالو!
اوس د دې وخت را رسېدلی دی چې نه یوازې د خپل معاصر تاریخ ناتمام فصل تکمیل کړو بلکې د نوي فصل د پيلولو لپاره د یویشتمې پېړۍ د سیاسي، اقتصادي او اجتماعي غوښتنو په اساس ټولنه جوړه کړو.
ما مخکې د هېواد د شهیدانو کورنیو ته تسلیت وړاندې کړ، اما د دې لپاره چې له خپل غم څخه ووځو، یوازې په یو بعُدي فکر دغه لوړ هدف ته نشو رسېدلی.
موږ نشو کولای خپل ټول فکر یوازې پر امنیت راټول کړو، بلکې د غم څخه د راوتلو او خلاصېدو لپاره څو بعُدي فکر پکار دی، دا فکر اقتصادي اصلاحات، عدلیي او قضایي اصلاحات، منطقوي او بین المللي ارتباطات دي.
په هېواد کې له ټولو مشکلاتو سره سره د ملي وحدت حکومت د اصلاحاتو لپاره تهداب اېښی دی، یعنې اوس په دې پوهېږو چې څه غواړو او په دې هم پوهېږو چې د اهدافو د ترلاسه کولو لپاره لارې چارې اماده کړو او د دې لپاره واضح لید لرو.
استقلال یوازې یو تعریف نه لري، حداقل لاندې پنځه ابعاد او برخې لري.
اول، سیاسي استقلال:
سیاسي استقلال اساس دی. داسې اساس چې افغانان خپل راتلونکی په خپله وټاکي، ځکه چې د خپل راتلونکي ټاکل له سیاسي استقلال پرته امکان نه‌لري او سیاسي استقلال یوازې د یو قانوني دولت چې د آزادو او شفافو انتخاباتو په اساس انتخاب شوی په چوکاټ کې خوندي کېدای شي. مونږ د ملي وحدت حکومت مشران شفافو انتخاباتو ته هم د ولسي جرګي او د ولسوالیو شوراګانو او هم د ولسمشرۍ انتخاباتو ته په تینګه ژمن یوو او په دې کې باید شک او شبه نه وي. انتخابات حق و فریضه هر فرد افغان است.
دویم، امنیتي استقلال:
امنیتي استقلال کې مهم ټکی دا دی چې امنیت او ثبات ور پورې تړلی دی او د قوې مشروع استعمال تضمینوي او د ملي وحدت حکومت څلور کلن امنیتي پلان به انشاالله د قوې مشروع استعمال تضمین کړي. اتمر صاحب، وزیر صاحب دفاع، وزیر صاحب داخله، رئیس صاحب عمومي امنیت ملی، لوی درستیز صاحب، معین صاحب ارشد ټول جنرالانو نه او ټولو افسرانو او سربازانو نه د زړه له کومې مننه. قرباني مو ورکړې او په سنګرو کې درېدلي او له دې وطن نه مو په قلم او په علم او تورې او قربانۍ دفاع کړې او دا د افغانستان د ولس هیڅ وخت نه هېرېږي. تشکر!
مه هېروئ چې په دې څو کالو کې چې چارې د ملي وحدت حکومت مسوولیت ؤ زمونږ زړور کوماندو دوه چنده شول او په قول اردو باندې بدل شول. افغانانو د دې امید له لاس ورکړی ؤ چې د یوې مجهزې هوایي قوې څښتن اوسو، هوایي قوه هم درې چند کېدونکې ده او فضایي استقلال مو وګاټه، ټولو ته دې مبارک وي!
درېیم، اقتصادي استقلال:
په ۲۰۱۲کال کې زموږ حکومت له نړیوالو سره یو قرارداد وکړ چې په ۲۰۲۴کال کې به امنیتي مصارف خپله د افغانستان حکومت په غاړه اخلي. بیایې تکراروم. په ۲۰۱۲ کال کې په شیکاګو کې جناب کرزي صاحب له نړیوالو سره یو قرارداد وکړ چې په  ۲۰۲۴ کال کې به امنیتي مصارف خپله د افغانستان حکومت په غاړه اخلي. د ملي وحدت حکومت په دې لګیا دی او سخت کار کوي چې څنګه د ۲۰۲۴کال د هدف پوره کولو لپاره امکانات برابر کړي. او دا زمونږ ټولنه کې یو واضح اقتصادي بحث غواړي.
چهارم، استقلال فکری:
از نظر تاریخی ویژه‌گی مهم ما این بوده است که‎استقلال فکری داشتیم، اگر افغانان استقلال فکری نمی داشتند نه در قرن نزده و نه در قرن بیست ما استقلال خود را حفظ کرده می توانستیم. ابر قدرت های وقت جهان به اثر جهاد و مقاومت مردم افغانستان و اراده غازیان افغانستان شکست خوردند. حالا در یک جامعه زندگی میکنیم که میلیون ها هموطنان ما مثل خواهر ما صافی صاحب و ما و بانوی اول دوباره به وطن برگشتیم. اما هنوز هم میلیون ها مهاجر افغان در بیرون کشور اند.
استقلال فکری باید به یک تعریف وسیع افغانیت مبدل گردد. از هر افغان در هر گوشه دنیا حکومت وحدت ملی تقاضای خدمت به افغانستان دارد. در ساختن افغانستان، در رفاه افغانستان ما سر هر افغان صدا می کنیم که سهم فعال بگیرند. ساختن نسبت به خراب کردن به مراتب دشوارتر است و مثل که این قصر نمونه اش است. اما آثار بازماندن اراده و ساختن به مراتب دل گوارتر است و این لازم بر این است که ما باید از رقابت های منفی دست برداریم و برای آبادانی و شگوفایی کشور خود، یک‌دیگر را به رقابت های مثبت تشویق نمائیم.
بدون داشتن استقلال فکری شکل حکومتداری تغییر نمی‌کند. مشورت، تحمل، تساهل، شنیدن و درک کردن یک دیگر بخشی از استقلال فکری ماست، که باید افغانستان شمول گردد. وحدت ملی ما ضامن و گرنتی آیندهء ماست. هیچ افغان از هیچ افغان کمتر نیست و هیچ افغان از هیچ افغان برتر نیست و ما باید همه روز افغانستان شمول فکر کنیم و وحدت ملی خود را به حیث هدیه هزارها سال که پدرها، پدرها و پدرهای ما به ما میراث گذاشتند، حفظ، تحکیم و توسعه بدهیم.
پنجم، حاکمیت قانون:
حاکمیت قانون همانند کشور،  دایمی و دوامدار می باشد. زعما، رهبران و نسل‌ها می‌آیند و می روند و ما هم رفتنی هستیم،  اما میراث که برای نسل های آینده بجا میگذاریم، این است که ما چگونه طبق قواعد، اصول و احکام قانون اساسی خویش رفتار کرده‌ایم. از جناب قاضی القضات صاحب و لوی څارنوال افغانستان خاصتاً ابراز امتنان می کنم. رعایت احکام قانون اساسی وجیبه ملی همه ماست، چون قانون اساسی در قرن بیست و یک،  دست‌آورد بزرگ مردم ما و نتیجه اجماع ملی ما بوده است و برای تداوم و مشروعیت بخشیدن به آن، رفتن به انتخابات بسیار مهم و حیاتی میباشد.
موږ د سولې، انتخاباتو او اصلاحاتو لپاره ژمن یوو او په دې هکله له استثنا پرته له ټولو اقشارو سره سلا مشورې شوي او دا مشورې به دوام لري.   
د افغانستان د دیني علماوو فتوا او فرمایشاتو ته د احترام په خاطرملي وحدت  حکومت په تېر کوچني اختر کې له وسله‌والو طالبانو سره یو طرفه اوربند اعلان کړ، د افغانستان د اسلامي جمهوري دولت له دغه نېک ابتکار څخه وروسته طالبانو هم د کوچني اختر په ورځو او شپو کې د اوربند اعلان وکړ، چې دا کار  په ملي او بین المللی سطحه له درانه هرکلي سره مخ شو. زموږ د ټولنې بېلابېلو اقشارو هر وخت د هر هغه اقدام چې د وینې بهېدو مخنیوی کوي، هرکلی کړی دی.
اکنون ما در آستانه ایام عید سعید قربان قرار داریم، بعد از مشوره ها با اقشار مختلف کشور از جمله علمای دینی، احزاب سیاسی، شخصیت های سیاسی و ملی، زنان، فعالان جامعه مدنی، جوانان و همچنان مشورت های اعضای شورای عالی صلح در ۳۴ ولایت کشور و با توجه به احترام به خواست علمای جهان اسلام که در حرمین شریفین گردهم آمده بودند و احترام به خواست سازمان همکاری اسلامی و خادم حرمین شریفین پادشاه عربستان سعودی و تقاضا اخیر شورای عالی صلح و شورای سرتاسری علما افغانستان و برای آن که هموطنان ما روزهای عید قربان را در فضای آرام  و صلح آمیز سپری نمایند، بار دیگر سر از فردا دوشنبه که روز عرفه است  تا روز میلاد نبی مشروط بر اینکه طالبان نیز در این ایام خجسته، آتش‌بس را اعلام و رعایت نمایند و یا تا هر مدت که طالبان به آن متعهد باشند، آتش ‌بس را اعلام می‌کنم.
اعلام این آتش‌بس بدین معناست که اتش‌بس دو طرفه باشد و همچنان برقراری، تداوم و مدت آن، بستگی به موقف طالبان در این خصوص دارد. آتش بس یک طرفه بوده نمی تواند. 
آتشبس نه تنها اینکه برای ما زمینه تکمیل کردن فصل ناتمام غازی امان‌الله خان را فراهم میسازد، بلکه برای ما زمینۀ آغاز و گشودن فصل جدید را نیز مساعد میسازد.
د طالبانو په رهبرۍ غږ کوو چې د واقعي او دوامدارې سولې لپاره د ملت ارادې ته لبیک ووايي او د ملي او اسلامي ارزښتونو په رڼا کې د سولې مذاکراتو ته چمتووالی ښکاره کړي.
مونږ د سولې په وړاندې ټول خنډونه له منځه وړي. د ملي وحدت حکومت په دې برخه کې د ملت ارادې ته درناوی لري او وروستي بې ساري اقدامات يې هم د علماو او د خلکو غوښتنو ته په احترام تر سره کړي دي.
موږ باید په عمل کې د غازی امان الله خان قدر وکړو، د غازی امان الله خان د دورې له مثبتو او ناکامو تجربو څخه باید واضح درسونه واخلو. نن څوک دی په افغانستان کې چې امان الله خان باندې ویاړ نه کوي او شاهدخت هندیا زمونږ فخر او ویاړ ده. او مهمترین درس چې باید ورڅخه واخلو دا دی چې د زمان په اهمیت او د وحدت په ارزښت او د اتفاق په اهمیت باندې  پوه شو، تر څو په راتلونکي کې پښیمانه نشو. زه باورمند یم چې د افغانستان ولس یوویشتمه پیړې کې به انشاءالله و تعالی سوله، امنیت او خوشحالي ګوري. د هغې ورځی په باور باندې او د ملت د ارادي په اساس باندې زه باورمند یم چې نه یوازې به دا قصر سلمې کلیزې ته آماده شي، بلکې مونږ به وکولای شو هغه میراث پرېږدو چې راتلونکي نسلونه به انشاءالله تعالی د څلویښت کالو ترخو حوادثو تکرار ونه ګوري. زمونږ ژمنه د افغان ماشوم ته ده، د افغان مېرمنو ته ده، د افغان ځوان ته ده او ټول افغانستان ته ده.
یشه سن افغانستان     –  زنده باد افغانستان – تل دې وي افغانستان
ختم/عبدالخالق