وضعیت زنان و دختران در افغانستان در بد ترین شکل ممکن قراردارد

کابل باختر 13 دلو
علی رغم کمک های هنگفت جامعه جهانی به ساختار نظام و کار روی انکشاف و پیشرفت های اقتصادی ، آموزشی ، اجتماعی وسیاسی افغانستان ونیز با موجودیت ده ها نهاد مدافع حقوق بشری و زن و جامعه مدنی ، زنان و دختران درافغانستان با خشونت های گونه گونی روبرو اند .
زنان و دختران افغانستان بدور از دسترسی به کوچکترین حقوق قانونی شان که آزادی فکر و اندیشه و تصمیم برزند گی و کار و آموزش است ، محروم اند.
موجودیت جامعه سنتی ، سطح پایین سواد  ، فقر وعدم آگاهی بیشترین مردان ازجایگاه زنان و دختران در اسلام باعث شده تا جامعه با دید مردانه ای بیشترین آزادی های طبیعی واسلامی زنان و دختران را سلب کنند.
حق تحصیل ، حق انتخاب همسر ، حق کار ، حق زنده گی آزاد همانند دیگر زنان در دنیا ونیز کشورهای اسلامی ، حق ابراز نظر و حضور در نظام و معادلات مهم کشوری پدیده های طبیعی و قانونی هرانسان ازجمله زنان ودختران است .
هم اکنون زنان و دختران در افغانستان در زندگی خانوادگی و اجتماعی مورد خشونت قرارمی گیرند و هنوز محاکم و څارنوالی کشور آنچنانی که باید به دوسیه های خشونت دربرابر زنان رسیدگی گردد،رسیدگی نمی کنند و نیز همچنان زورمندان به ویژه در روستا ها ؛ ساحاتی که حاکمیت قانون درآن وجود ندارد، آزادانه آزادی های زنان و دختران را سلب می کنند و برآنان خشونت می ورزند.
بد دادن دختران  ، سلب انتخاب همسر از آنان ، جلوگیری از حضور زنان در جامعه ، لت کوب زنان و دختران ، قتل و تجاوز و برگزاری محکمه های صحرایی گوشه ای از پدیده خشونت علیه زنان در افغانستان است.
این فشار ها و خشونت ها باعث شده تا زنان به خود سوزی و خود کشی روآورند ویا هم نسبت به آینده خود بی باور باشند.
روحینا باور مسوول نهاد حاکا در کشور مطالب فوق را ابراز نموده گفت: «درپانزده سال اخیر و با روی کار آمدن حکومت جدید و نهاد های مدافع حقوق بشری ، حقوق زن و نیز جامعه مدنی درکنار اداره های دولتی فعال در گستره زن ازجمله سازمان حقوق بشر و وزارت امورزنان کارهایی برای بهبودی وضعیت زنان انجام شده است .»
وی افزود: ازسویی هم رسانه ها با تبلیغ و انعکاس رویداد های خشونت علیه زنان ازسوی دیگر ، جامعه را از حقوق وجایگاه زنان در جامعه تا حدی آگاه ساخته ونیز در کاهش میزان خشونت و ترس مجازات عاملان خشونت برزنان مفید واقع شده است.
به گفته موصوف، کارو پیکار رسانه ها و نیز نهاد های مدافع حقوق بشری و حقوق زنان ، ازیک سو زنان را متوجه حقوق حقه شان ساخته و ازسوی دیگر باعث شده عاملان خشونت دربرابرزنان از پیگرد قانونی هراسان شوند.
نهاد های دولتی ازجمله وزارت امور زنان و کمسیون حقوق بشر درکنار دیگر نهاد های ملی و بین المللی مدافع حقوق بشر و حقوق زن ونیز جامعه مدنی درسال های پسین تلاش های شان را برای برداشتن چالش ها از برابر پیشرفت زنان و نیز کاهش میزان خشونت برآنان انجام داده اند.
راه اندازی برنامه های آگاهی دهی درباره حقوق قانونی زنان و جایگاه آنان در اسلام ، تبلیغ برعلیه عوامل ناگوار بد دادن و عروسی زیر سن  دختران ، ایجاد مرکز های رهایشی زیرنام خانه های امن در سطح کشور برای نگهداری زنان خشونت دیده ، گرفتن وکیل مدافع برای حق طلبی قانونی زنان دربرابر اعمال خشونت برعلیه شان ونیز ظرفیت سازی برای حضور زنان در جامعه ، افزایش فضای آموزش وکار برای آنان از کارهایی است که بدان توجه شده است.
نهاد حاکا میگوید که حاکا یکی از نهاد هایی که در راستای امداد رسانی به زنان و دختران در کشور کار می کند. این نهاد سالهاست درگستره آموزش و بلند بردن توانایی های زنان کار می کند و برنامه هایی هم درسرتاسر کشور در گستره کاهش میزان خشونت برزنان و رسید گی به دوسیه های جرمی خشونت برزنان تلاش ورزیده است.
نهاد حاکا اخیرا برنامه ای اهرام را با نهاد کاسپ یکی دیگر از نهاد های امدادگر برای زنان ودختران درافغانستان آغازکرده است.
به گفته روحینا، اهرام پروژه ایست برای بسیج سازی مدافعان حقوق بشردرافغانستان. این برنامه برای سه سال برنامه ریزی شده است. هدف از پروژه ی اهرام افزایش احترام به حقوق بشر و آزادی های بنیادی به ویژه زنان می باشد . دراین برنامه کوشش می شود تا با بسیج و بلند بردن ظرفیت مدافعان حقوق بشر ، زمینه برای تامین حقوق بشری ، کاهش خشونت برزنان فراهم شود.
موصوف در مورد اینکه فعالیت های شان در چارچوب برنامه اهرام چه است، میگوید،
ایجاد مکان وفرصت برای گردهم آیی مدافعان حقوق بشر و فعالان حقوق بشر جهت سازماندهی و اقدام .
بهبود شناخت وهماهنگی وفعالیت نهاد های مدافع حقوق بشر افغان.
تقویت گفت و گوی عامه پیرامون حقوق بشر و مباحث سیاسی .
افزایش ظرفیت مدافعان حقوق بشر جهت رویایی با اعمال رعب و آزار.
این تلاش ها در کل برای تامین حقوق زنان و دختران و دست یابی شان به زنده گی عاری از خشونت و پیشرفت شان می باشد.
در مورد فعالیت ادارت شان درولایات و اینکه ادارات ولایتی شان با فعالیت ریاست های  کمسیون مستقل حقوق بشر در ولایات درتناقض نیست، میگوید:
نخیر ، درتناقض نیست. مایک تفاهمنامه با کمسیون مستقل حقوق بشر داریم و در قسمت شریک سازی گزارشات نقض حقوق بشری همکار واقع شویم. افراد ارتباطی برنامه ی احرم درولایات با نماینده های کمسیون حقوق بشر دیدار ها و تبادل افکار دارند.
در رابطه به  دست آورد هایی که در جریان این برنامه تاکنون داشته اند میگوید: پروژه اهرام تقریبا یک صدو پنجاه مدافع حقوق بشری دارند که در تمام کشور فعال هستند و آن ها شبکه مستحکمی را در ولایات برای ترویج حقوق بشر ایجاد کرده اند. این مدافعان دربررسی ، جمع آوری معلومات و تهیه نمودن گزارش درمورد نقض حقوق بشر، رسانیدن معلومات به مردم و مقامات کلیدی سیاسی وقضایی فعالیت می کنند .
این فعالان حقوق بشر ازطریق چهارکمیته درسطح ولایات در روند کاهش نقض حقوق بشر سهم فزاینده دارند. این کمیته ها شامل کمیته ی آزادی بیان ، کمیته ی حقوق اطفال ، کمیته ی حقوق زنان و کمیته ی دفاع از مدافعان حقوق بشر می باشند.
موصوف در رابطه به وضعیت کلی زنان ودختران درافغانستان میگوید : زنان ودختران درافغانستان متاسفانه در وضعیت اسفناکی قراردارند. می بینیم که دریک سال اخیر نسبت به سال گذشته میزان خشونت برزنان ودختران افزایش یافته است. پنج هزاررویداد خشونت برزنان ودختران درکشور ثبت شده است که این خود تکان دهنده است. بیشتر خشونت ها ازسوی زورمندان و جنگ سالاران صورت می گیرد.
بی سوادی ازچالش های دیگری دربرابر پیشرفت زنان و افزایش میزان خشونت دربرابر شان است.
بالاتر از نود وسه درصد زنان درافغانستان خواندن و نوشتن بلد نیستند به همین لحاظ نمی توانند درخانه و دراجتماع نقش خوب بازی کنند. بی سوادی درمیان زنان باعث شده تا آنان برنامه ی منظم و مهندسی شده برای پیشرفت و احیای جایگاه شان در اجتماع و خانواده نداشته باشند.
روحینا باور در مورد کارکرد نهاد های عدلی وقضایی درباره رسید گی به دوسیه های خشونت دربرابر زنان و مجازات عاملان این خشونت ها اضافه میکند که نهاد های عدلی وقضایی که مدافع اساسی و واقعی حقوق بشری ازجمله زنان اند ، نقش اساسی را در حل وفصل قضایای خشونت برزنان ، حل وفصل آن ومجازات عاملان این خشونت ها ایفا نکرده است. بیشترین پرونده های خشونت برزنان رسیده گی نشده است  و این نشان می دهد که هنوزهم زنان ووضعیت شان در افغانستان عقب گرد دارد.
به گفته موصوف، معافیت قضایی عاملان خشونت باعث افزایش خشونت برزنان شده به گونه مثال قضیه فرخنده " دختری که به اتهام نادرست سوزاندن ازسوی مردان خشمگین محکمه صحرایی شد و برخی عاملان آن هم بازداشت شدند." پی گیری عادلانه نشد و حتی برعکس خانواده این دختر جوانمرگ با تهدید عاملان کشتار دختر شان قرارگرفتند. قضیه رخشانه و ده ها رویداد سربریدن ، شکنجه ، آتش زدن و دیگر شیوه های خشونت بر زنان و دختران مورد پی گیری قرارنمی گیرند.
درمناطق جنگ زده که بیشتر زیر اداره ی طالبان اند ، زنان به آسانی دردادگاه های صحرایی سنگسار می شوند ، تجاوز می گردند و کشته می شوند و هیچ نوع رسیده گی ای به این رویداد ها و بازداشت عاملان آن صورت نمی گیرد.
وی میگوید،  برای بهبود وضعیت حقوق بشردر افغانستان باید هماهنگی با رسانه های مستقل ، فعالان حقوق بشر ، جامعه مدنی درولایات شان افزایش یابد .
شبکه سازی بین نهاد های مدافع حقوق بشر و افرادی که درخط مقدم قرار دارند مانند خبرنگاران وفعالان مدنی و قضات یک امر ضروری میباشد.
همچنان زنان باید برای پیشرفت و باز یابی آزادی های طبیعی شان زیر یک چتر جمع شوند و برای رسیدن به این مامول مبارزه کنند. ختم/ناجیه