عوامل آتش سوزی ها در کابل چیست ؟

کابل  باختر  ۱۰  دلو
روز یکشنبه ۷ دلو ٬یک مرکز تجاری در ساحه مندوی کابل دچار یک آتش سوزی شد که در آن ۳۵۰ دکان در آتش سوخت و خسارات هنگفت مالی  به بار آورد.
به گزارش آژانس باختر٬ روز یکشنبه هفته روان ٬ مرکز تجارتی میلاد در ساحه مندوی کابل دچار آتش سوزی شد که در آن حدود ۳۵۰  دکان در آتش سوخت . و خسارات هنگفت مالی از خود به جا گذاشت در کمتر از سه ماه این دومین اتش سوزی بزرگ در کابل است.
در دهم ماه عقرب سالروان آتش سوزی در مرکز خیرخواه در ساحه ناحیه اول شهر کابل دهها  دکان دراین مرکز و مرکز های همجوار آن در اتش سوخت و خسارات هنگفت مالی به بار آورد.در کنار این دو واقعه ٬درسال روان کابل شاهد ٬وقایع دیگر آتش سوزی  نیز بود که در کنار خسارات مالی ٬ تلفات جانی نیز به بار آورد.
دکانداران مرکز میلاد که در واقعه اخیر آتش سوزی همه چیز شان را از دست داده اند حرف هایی دارند که قابل مکث و دقت است .
آنها ادعا دارند که آتش حوالی ساعت شش صبح شعله ور شد مگر اطفائیه تا حوالی چاشت نتوانست آتش را مهار کند .
آنها تاکید دارند که اطفائیه به وقت مناسب آن به محل نرسید و این امر سبب شد تا آتش گسترش پیدا کند و ساحه وسیعی را متضرر سازد .
یکی از دکانداران ادعا کرد که وسایط اطفائیه آب نداشت ٬ یکی آن کار می کرد و متباقی فقط در قطار ایستاده بود.
دکانداری دیگر گفت که پیب وسایط اطفائیه سوراخ بود و نمی توانست آب را با فشار به آتش برساند
دکاندار دیگر یاد آور شد که وسایط اطفائیه در اولین دقایق به سوی محل واقعه حرکت کردند مگر بسیاری آنها در ترافیک مزدحم بند مانده بودند .
دکاندار دیگر مطرح کرد زمانی که وسایط به مندوی هم رسید ازدحام دست فروشان و کپه های  دکانداران مانع کارپولیس اطفائیه شد .
اکنون این پرسش مطرح می شود که عوامل آتش سوزی های پیهم در کابل چیست و چرا مسوولان برای مقابله با آن و وقایه اماکن تجاری و سایر ساختمان ها در برابر آتش ٬ تجربه نمی گیرند ؟
عبدالفتاح نیک اندیش عضو جامعه مدنی افغان می گوید٬درست است که در کار اطفائیه مشکلات تخنیکی و کمبود ظرفیت ها وجود دارد مگر عوامل دیگر نیز در بروز مشکل نقش دارد در گام نخست تراکم جمعیت در پایتخت است و با گذشت هر روزمنارل مسکونی مناطق مرکزی شهر و منازل مسکونی سایر حصص کابل که در نزدیکی ساحات تجارتی قرار دارندبه مرکز های تجاری و گدام مال تبدیل می شوند .
این مشکل در اطراف مندوی کابل کاملا محسوس است ٬ منازلی که در اطراف مندوی وجود داشت به مرکز های تجارتی و گدام ها و سرای ها تبدیل شده است و این روند با گذشت هر روز بیشتر شده است .
نیک اندیش به ادامه گفت که مشکل اساسی در این است  که تمامی مرکز های تجارتی در داخل کوچه و پس کوجه آباد شده است و چنان غیر معیاری اند که حتا یک موتر خرد هم به آسانی نمی تواند داخل این کوچه ها شود چه رسد به وسایط اطفائیه .
در کنار این مشکل ٬ موجودیت دست فروشان در داخل مندوی و ساحات تجاری ٬ کنار جاده ها به خصوص جاده های مرکزی شهر به مشکل افزوده اند.
تراکم ترافیک که مشکل قابل دید در تمامی جاده های کابل است که باعث می شودوسایط ٬اطفائیه ٬  امبولانس  یا پولیس نتوانند به وقت مناسب به محل حادثه برسد.
این فعال مدنی به ساختمان  های خود سر و غیر معیاری  در ساحات تجاری و مناطق مسکونی اشاره می کند که سیستم محافظتی ندارند و در آنها کمتر و آن هم در سطح ابتدایی به مسایل وقایوی در برابر آتش توجه شده است .
نیک اندیش می گوید که  ما بار ها شاهد وقایع  اسفبارآتش سوزی در کابل و شهر های دیگر بودیم ٬ ادارات مسوول از اطفائیه گرفته تا شهر داری  همه آسیب شناسی کردند مگر برای کاهش این معضل کمتر کار شد .
مسوولان اطفائیه کابل دررابطه به ادعا مطرح شده ازسوی شماری از   دکانداران مندوی کابل که مدعی اند که اطفائیه کابل درخاموش کردن آتش ٬کم کاری نکرده است میگویند ٬این که حریق ساحه مندوی کابل چه وقت آغاز شد دقیق نمی دانند مگر حوالی ساعت 20/7 صبح بود که به اطفائیه از حریق درساحه مندوی گزارش داده شدو موتر های اطفاییه ساعت 52/7 صبح از ساحه پل محمود خان خود را به محل آتش سوزی رسانیدند.
آنها تاکید دارند  که بعداز هر حادثه اتش سوزی ٬ زمانی که تیم کاری ما از محل واقعه دو باره به مرکز می آیند ٬ تانکر های آب ، پمپ ها ، تیل موتر ، لباس کارمندان همه و همه بررسی وبرای فعالیت  بعدی آماده ساخته می شوند
پس مساله سوراخ بودن پایپ های آب و یا عدم کارایی وسایط در مقابله با آتش تنها یک ادعا است که بنیاد ندارد .
آنها می گویند ٬درمهار آتش سوزی مندوی کابل ما تنها نبودیم بل از امکانات ریزرف مانند گارنیزیون کابل ، اطفائیه  اردوی ملی ، پولیس ملی ٬مدیریت رسیدگی به حوادث کار گرفتیم  وحتا دوعراده موتراطفائیه را از ولایت پروان نیز به کمک خواسته بودیم اگر ما در مهار آتش بی تفاوت بودیم  پس امکانات ریزرف را چرا به کار انداختیم ؟
مسوولان اطفائیه کابل ٬ اتحادیه های دکانداران شهر کابل منجمله اتحادیه  دکانداران مندوی را به عدم همکاری با اطفائیه متهم می کنند و می گویند بار ها از آنها خواسته شده است که پیاده رو ها را باز نگهدارند ٬ در بام های مرکز های شان تانکر های آب نصب کنند ٬ ساختمان های شان را با آله ضد حریق مجهز سازند اما هیچ یک از  دکانداران٬ مالکین مرکز ها  به شمول رئیس اتحادیه های آنان به گفته های ما اعتنا نکردند .
مسوولان اطفائیه کابل  یاد آور شدند ما  به خاطر ایجاد سهولت و رسیدن به موقع به محل رویداد ٬ پنج    مرکز را در کابل (ساحه خوشحال  خان ٬خیرخانه ٬ سرک نو پلچرخی ٬دارالامان وسرک شورا )ایجاد کرده ایم .
باید گفت که اداره اطفائیه چهار سال قبل وعده داده بود که برای مقابله در برابر وقایع آتش سوزی ووقایع دیگر که مرتبط با کار اطفائیه باشد   مرکز های خود را از پنج به بیست و یک مرکز که بر گیرنده تمامی نواحی کابل  وولسوالی های کابل می شودازدیاد خواهد بخشید .
مسوولان اطفاییه آن وقت گفته بودند که این طرح ازسوی شورای وزیران مورد تائید قرار گرفته است ٬مگر این طرح تا کنون عملی نشد .
محمد خان شینواری مدیر ترافیک کابل می گوید که موظفانن ترافیک در یک شبانه روز ٬ نوزده ساعت  در روی جاده قرار دارند و کار نهایت نفس گیر برای تنظیم ترافیک مزدحم  و سنگین  کابل انجام می دهند و تلاش دارند تا جریان ترافیک را به روی همه وسایط ٬ به خصوص وسایط که وظایف اضطراری انجام می دهند باز نگهدارند ما این کاررا می کنیم  مگرموجودیت کراچی ها فروشنده ها ودست فروشان روی جاده سبب کندی کار ترافیک می شوند
شینواری می گوید که ظرفیت جاده های کابل با وسایط که در شهر در گردش اند تناسب نه دارد ٬زیاد نمودن و یا کم نمودن وسایطی  در شهر٬ کار ترافیک نیست مگر موجودیت بیش از حد وسایط برای ما مشکل ساز است .
مساله دیگر که در بروز وقایع آتش سوزی در ساختمان تجاری نقش اساسی دارد غیر معیاری بودن این ساختمان ها است.
جلیل سلطانی سخنگوی شاروالی در این رابطه به خبرنگار آژانس باختر گفت اکثری مرکز ها ی تجاری در کابل اضافه از هفتاد سال عمر دارند که سیستم محافظتی نه دارند وبا کوچک ترین جرقه یا عارضه برق ٬آتش می گیرند وآتش هم به آسانی به ساختمان های همجوار سرایت می کند .
اما این دلیل سخنگوی شاروالی چندان موجه نیست چرا شهر داری برای معیاری سازی این ساختمان ها کار نکرد ه است . در کنار آن ٬ ساختمان های که در سال های اخیر تعمیر شده اند نیز معیاری نیستند .
چنانچه مرکز ځدران دو سال قبل در کوته سنگی آتش گرفت وبا آنکه تعمیر نو ساز بود اما معیارهای لازمی را نداشت.
سلطانی ٬ مسوولیت عدم رعایت معیار های ایمنی در ساختمان را که در چند سال پسین اعمار شده اند متوجه مسوولان سابق این نهاد می داند .
او می گوید ، در دو دهه اخیر مشکلات زیادی به خصوص در بخش ساختمانی وجود داشته امابعد از سال 95 ۱۳به این سو یک سلسله  اصلاحات در شاروالی کابل به میان آمد بر معیاری سازی کارها ی صورت گرفته است وبه مالک هیچ ساختمان ویزه تعمیر داده نمی شود تا معیار ها ی از قبیل فضای سبز ،راه های خروجی در حالات اضطرار وسیستم اطفاییه  را نداشته باشند .
مگر این گفته ها نمی تواند شهریان به خصوص متضرران حوادث آتش سوزی را قناعت دهد .زیرا شاروالی نتوانسته تعهد هایش را که جلوگیری از تراکم ساختمانی های تجاری در مرکز ٬ انتقال مندوی کابل از ساحه مرکزی شهر که عامل بندیش جدی ترافیک هم دانسته می شود عملی سازد و این که گفته می شود مسوولان سابق شهر داری عامل ناهنجاری ها اند نمی تواند موجه باشد .
فعالان مدنی و شهریان کابل مطرح می کنند . که آتش سوزی شماری از مرکز های تجاری دلایل دیگر هم دارد که باید بررسی شود یک از این دلایل اختلاف نظر میان مالک این مرکز ها و مستاجر است  که باید به آن رسیدگی شود.
با وجود این همه ٬ افغانستان در زمره  کشور های قرار دارد که سالانه در آنها وقایع آتش سوری زیاد است و این مشکل با ملامت کردن یک دیگر ٬ توجیه سازی ها و خیال بافی ها مهار نمی شود بل تدبیر و عمل است که مال و جان ما را  حفظ می کند.  ختم صائم فریبا