کابل ۱۱ سرطان باختر
بسم الله الرحمن الرحیم
حامداً و مصلیاً و بعد،
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی باش کاتبی اورین‌باسری خانم روزمیری دیکارلو و تورلی دولت و مؤسسه‌لر وکیللری، اینیقسه میزبان دولت قطر وکیلی، برچه‌گه خیرلی کیچ!
بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی تشبثی بیلن تشکیل ایتیلگن اوشبو بیره‌م مناسبتی بیلن افغانستان حکومتی و خلقی نامیدن کوپلب دولتلر و خلق‌ارا تشکیلاتلر وکیللری بیلن اوچره‌شه‌یاتگنیمدن ممنونمن.
شونینگدیک، قطر رهبریتیگه اوشبو ییغیلیش اوتکزیش و اونگه کمکلشگنی اوچون علیحده منّتدارچیلیک بیلدیره‌من.
بیز نینگ مذکور انجمنده‌گی قتنه‌شیشیمیز افغانستان اسلام امیرلیگی اوز اعتراضلریگه قره‌مه‌ی، ایجابی همکارلیک طرفداری ایکنینی کورسه‌ته‌دی.
اویله‌یمیزکی، دوحه‌ده بولیب اوته‌یاتگن حاضرگی اوچره‌شوو کیکسه‌لریمیزگه قوییلگن بیر تمانلمه و کوپ تامانله‌مه چیکلاولر، مالی-بانک تیزیمیمیز همده ملی اقتصادیاتیمیز آلدیده تورگن معمالر یوزه‌سیدن ایجابی مناظره و مناظره‌لر آلیب باریش امکانیتیدیر، بو ایسه معمالرنی حل ایتیشده یخشی باشلنیش بوله‌دی. معمالر و افغانلر هم مملکتیمیزگه قوییلگن باشقه چیکلاولر توگه‌تیلگنینی بیلیشه‌دی.
حرمتلی وکیللر!
افغانلر نیگه بیر تمانلمه و کوپ تامانله‌مه چیکلاولر عامه‌وی روشده قوللنیله‌یپتی، دیب سوره‌شه‌دی.
نیمه اوچون حکومت و خصوصی سکتورگه توسیقلر یره‌تیلماقده؟ چیت ایل تجاوزی و دخللیگی طفیلی یریم عصرگه یقین ایشانچسیزلیک و اوروشدن اذیت چیکّن افغانلر مستقللیککه ایریشگه‌چ، اوروشنی توگه‌تیب، توزوم اورنه‌تیب، دنیا بیلن ایجابی مناسبتده بولیشنی ایسته‌یدی، عکسینچه چیکلاوگه دوچ کیلدیمی؟!
بو معامله عدالتلیمی؟!
اَیریم مملکتلرده اسلام امیرلیگی نینگ اَیریم حرکتلریده معمالر بولیشی ممکنلیگینی انکار ایتمه‌یمیز. اویله‌یمنکی، حکومتلر سیاستیده‌گی تفاوتلر و اوزگریشلر عادی حال و قره‌شلرده‌گی فرقنی قره‌مه-قرشیلیک صفتیده ایمس، بلکه اوزارا همکارلیک و توشونیش یولی صفتیده کوریش سیز کبی تجربه‌لی دیپلوماتلر نینگ بورچیدیر. ایچکی سیاست و پالیسی فرق هیچ قچان بعضی قدرتلی دولتلرنی خوفسیزلیک، سیاسی و اقتصادی باسیم واسطه‌لرینی اوروشدن ویران بولگن خلق حیاتیگه تأثیر قیله‌دیگن طرزده ایشله‌تیشیگه سبب بولمسلیگی کیره‌ک دی.
بولر نینگ برچه‌سیگه قوشیمچه روشده، بیر تمانلمه و کوپ تامانله‌مه چیکلاولر و باسیملرگه قره‌مه‌ی، بیز دنیاگه تأثیر کورسه‌تگن بنگی وار مادّه‌لرنی ییتیشتیریش، قَیته ایشلش و سوداسینی تعقیقله‌دیک. بیزگه میراث بولیب قالگن کوکناری ییتیشتیریشنی تولیق جدّيلیک بیلن صفرگه کیلتیردیک، بیراق باشقه تاماندن، اَیریم دولتلر بو ایجابی حرکتیمیزنی آلقیشلب، ملی اقتصادیمیزنی تیکلش اوچون بانک چیکلاولرینی آلیب تشلش اورنیگه بیزنی موزله‌گن حالتدن آلیب چیقیش اوچون همکارلیک قیلمسلیک سیاستینی دوام ایتتیردیلر.
حرمتلی وکیللر!
خلقیمیز تاریخ نینگ تورلی دورلریده سیاسی مستقللیک اوچون کوره‌شیب، تاریخی قربانلر بیرگن بولسه، افغانستان اسلام امیرلیگی حاضرده اوز-اوزیگه توق ملی اقتصادنی برپا ایتیش آرقه‌لی اقتصادی مستقللیگیمیزنی تولیق کفالتلشگه حرکت قیلماقده. بیز افغانستان نینگ رئال اقتصادینی تیکلش یولیده کتّه قدملر تشله‌دیک، بو نینگ نتیجه‌سیده آدملر ایش بیلن تأمینلندی، یوزلب زواد(فابریکه)لر برپا ایتیلدی، یاشلر بختسیزلیکلردن قَیتریلدی، مملکتیمیز تاریخیده‌گی اینگ کتّه بیزنس امکانیتلری پیدا بولدی. افغانستان عیاللری اوچون هم ایشلر و خوفسیزلیکلر تأمینلنگن.
بیز برچه مملکتلر نینگ انسانپرورلیک یاردمی اوچون منّتدارمیز، بیراق بیز افغانستان اقتصادی نینگ اساسی معماسینی حل قیلیش بیر تمانلمه و کوپ تامانله‌مه چیکلاولرنی آلیب تشلش، ترقیاتگه یاردم کورسه‌تیش و افغانستان حکومتی و خلقیگه ملی اقتصادینی جانلنتیریشگه امکان بیریشدیر، دیب حسابله‌یمیز.
تشقی سیاستیمیز نینگ اساسی ایلیمنتلریدن بیری اقتصادتگه یونه‌لتیریلگنلیکدیر. اقتصادتگه یونه‌لتیریلگن تشقی سیاستیمیز اساسیده بیز منطقه‌نی افغانستان آرقه‌لی باغلش اوچون قوله‌یلیکلر یره‌ته آلدیک، شِمالگه اوزبیکستان نینگ ترانس-افغان تیمیر یولی قوریلیشی مرکزی آسیانی جنوبی آسیا و آچیق سوو حوزه‌لری بیلن باغلش امکانینی بیره‌دی. تیگیشلی باشقرمه‌لریمیز بو باره‌ده اوزبیکستانلیک و پاکستانلیک هم‌کسبلریمیز بیلن یقیندن همکارلیک قیلماقده.
شونگه قره‌مه‌ی، سونگگی ایکّی ییل ایچیده تاپی گاز قوووری (پایپی) بوییچه یخشی یوتوقلرگه ایریشدیک، امید قیله‌میزکی، یوقاریده قید ایتیلگن لایحه‌نی عملگه آشیریش آرقه‌لی افغانستان مرکزی و جنوبی آسیا اورته‌سیده‌گی انرژی المشینووی و باغلنیشیده اوزی نینگ ایجابی رولینی اوینه‌یدی.
خودّی شونده‌ی، بیز «شمال-جنوب» کوریدورینی قوللب-قوّتلشیمیزنی بیلدیردیک و بو یولک بوییچه همکار دولتلر بیلن یقیندن همکارلیک قیلیشگه تیارمیز.
افغانستانده اشغال و اوروش نینگ توگه‌شی بیلن افغانستانگه نه‌فقط ملی اقتصادنی تیکلش اوچون اوزی نینگ ملی امکانیتلریدن فایده‌لنیش امکانیتی یره‌تیلدی، بلکه افغانستانده خوفسیزلیک و برقرارلیک اورنه‌تیلیشیدن بوتون منطقه منفعت کوردی.
افغانستان اسلام امیرلیگی نینگ منطقه و دنیا نینگ کوپ سانلی دولتلری بیلن علاقه‌لری افغانستان حکومتی نینگ علاقه‌لرنی رواجلنتیریش اوچون اراده و صلاحیتگه ایگه ایکنلیگینی اثباتله‌دیک، خودّی شونده‌ی، باشقه دولتلر، خصوصاً، غرب دولتلری هم اوزارا مناسبتلر رواجی یولیده‌گی توسیقلرنی آلیب تشلب، خودّی منطقه دولتلری رئال عملی همکارلیکده بولگنی کبی ایجابی اوزارا همکارلیککه اوتیشی ممکن.
حرمتلی قتناشووچیلر!
ایتیب اوتگنیمیزدیک، بعضی حاللرده فکر-ملاحظه‌لر نینگ تورلیچه بولیشی عادتی حالدیر، لیکن مهم‌ی، اسلام امیرلیگیده‌گی ایجابی اوزارا همکارلیک و مناسبتلرنی رواجلنتیریش باره‌سیده اراده و نیت بارلیگیدیر.
افغانستان اسلام امیرلیگی هم غرب دولتلری بیلن ایجابی همکارلیک قیلیشنی خواهله‌یدی، بیراق هر بیر دولت کبی بیزده هم ایکّی تامانله‌مه مناسبتلر کیسکینلیک و تورغونلیکسیز دوام ایتیشی اوچون توشونیلیشی کیره‌ک بولگن بعضی دینی، عنعنوی قدریتلر و خلقلر نینگ خواهش-ایستکلری موجود.
بیز نینگ تیله‌گیمیز شوکی، افغانستان اسلام امیرلیگی نینگ ملی مستقللیگی و قدریتلری حرمت قیلینیشی بیرلشگن ملتلر تشکیلاتی نینگ نظامی بیلن هم تصدیقلنگن.
افغانستان نینگ ایچکی معمالرینی تشقی علاقه‌لردن اجره‌ته آلسک، بلکه ایکّی تامانله‌مه و کوپ تامانله‌مه مناسبتلرده موفقیتگه ایریشرمیز. افغانستان اسلام امیرلیگی افغانلر نینگ اونلب ییللر دوام ایتگن کوره‌شی نتیجه‌سیده وجودگه کیلگن حکومتدیر.
افغانستان اسلام امیرلیگی و باشقه دولتلر اورته‌سیده‌گی سیاسی توشونیش درجه‌سی آشیب بارماقده. اوتگن آی قزاقستان طالبان نامینی تعقیقلنگن گروهلر رویخطیدن آلیب تشله‌دی و یقین کیله‌جکده روسيه فدراسیونی هم شونده‌ی قیلیشی کوتیلماقده. شو بیلن بیرگه، چین خلق جمهوریتی افغانستان اسلام امیرلیگی ایلچیسینی قبول قیلدی.
خودّی شونده‌ی، اونلب دولتلر افغانستان حکومتی نینگ دیپلوماتلرینی قبول قیلدی و بیزده فعال سیاسی وکیللر بار. منطقه‌ده‌گی مهم دولتلر افغانستان نینگ عملده‌گی حکومتی بیلن مسئوليتلی تیزیم صفتیده اوزارا علاقه‌ده بولگن ایکن، بیز نینگ تیله‌گیمیز شوکی، اوشه غرب دولتلری کبی اولر هم اوزارا منفعتلرنی بیرینچی ا‌ورینگه قوییشه‌دی.
شو ا‌ورینده مین سیز نینگ اعتبارینگیزنی ینه بیر بشردوستلیک انقراضگه قره‌تماقچیمن:
غزه‌ده اوتگن ییل نینگ اکتوبر آییدن بیری دوام ایته‌یاتگن اجیمه‌سیزلیک قیرغین تاریخده بیرینچی مرته جانلی و کینگه‌ییب باره‌یاتگن قیرغین بولیب، انسان حقوقلریگه دعوا قیلگن مملکتلر و تشکیلاتلر نینگ ایشانچلیلیگینی جدّی شبهه آستیگه قویگن.
شونی ایسده توتیش کیره‌ککی، بو انسانی جنایتگه بیر قطار دولتلر بی‌واسطه علاقه‌دار. اولر بیزگه انسان حقوقلری بوییچه یول-یوریق و معروضه اورگه‌ته‌دیگن درجه‌ده اخلاقی حالتده ایمسلر.
اوتگن اوچ ییل ایچیده افغانستان اسلام امیرلیگی مملکتده مرکزی، کوچلی و حکمران حکومت صفتیده اوزینی نمایان قیلدی و ملی مؤسسه‌لرنی جانلنتیریش، ییرآستی بایلیک لایحه‌لرینی عملگه آشیریش و ملی اقتصادنی مستحکملش یولیده مهم قدملر قویدی.
شونینگدیک، اونلب دولتلر بیلن ایکّی تامانله‌مه مناسبتلرنی رواجلنتیریش ساحه‌سیده موفقیتگه ایریشدی. قوشنی دولتلر و منطقه بیلن مناسبتلرده‌گی ترقیات بونگه یقّال مثال بوله آله‌دی.
حرمتلی وکیللر!
دوحه‌ده‌گی اوچره‌شوو مضمونلی بولیشی اوچون برچه‌میز افغانلر نینگ خوفسیزلیگی، برقرارلیگی و فراوانلیگی اوچون حرکت قیله‌یاتگنیمیزگه ایشانچنی مستحکملش اوچون قوییده‌گی مقصدلر اوستیده ایشلشیمیز کیره‌ک:
بیرینچیدن، برچه توسیقلر و چیکلاولرنی آلیب تشلش و خصوصی سکتور اوچون کتّه توسیقلر یره‌تگن اوّلگی کیلیشوولرنی توگه‌تیش.
ایکّینچیدن- برچه افغانلر نینگ اجره‌لمس حقوقی بولگن افغانستان مرکزی بانکی نینگ برچه موزله‌تیلگن پوللرینی ایرکینلشتیریش و چیکلاو حالتدن چیقریلیب، افغانستان مرکزی بانکی اختیاریگه تاپشیریلیشی کیره‌ک، شونده پول-کریدیت سیاستینی یخشیراق عملگه آشیریش ممکن، حسابلر. تجارت بانکلری مستحکملنیشی ممکن و افغانستان مرکزی بانکی تجارت بانکلری آلدیده‌گی پول مجبوريه‌تلرینی بجریشی ممکن.
اوشبو موزله‌تیلگن پوللر نینگ دوام ایتیشی مزاجلر نینگ پول احتیاجلرینی حکومت ایچیده یاکه اوندن تشقریده تأمینلاوچی تجارت بانکلری نینگ امکانیتلرینی په‌سه‌یتیردی، بو نینگ نتیجه‌سیده مزاجلر اوز فعالیتینی دوام ایتتیریش نینگ ناقانونی اصوللریدن فایده‌لنیشگه مجبور بولماقده.
خصوصی سکتور رواجلنیشی اوچون ایش بیلرمانلریمیز یوریدیک (بانک) کانالی آرقه‌لی اوز بیزنس فعالیتی اوچون دنیا بیلن باغلنیشی اوچون بانکلریمیز و خارجی بانکلر اورته‌سیده‌گی اوزارا همکارلیکنی قَیته یولگه قوییش مهم اهمیتگه ایگه.
اوچینچیدن، افغانستان بنگی وار مادّه‌لر نینگ برچه تورلرینی ییتیشتیریش، ایشلب چیقریش، قَیته ایشلش و قاچاقی قرشی جدّی کوره‌ش آلیب بارگن و حاضر هم کوره‌ش آلیب بارماقده، بیراق بوندن کیین افغانستانلیک دهقانلری اوچون مقابل تیریکچیلیک واسطه‌لرینی تأمینلش عمومی ضرورت و احتیاجدیر. و افغانستان بو سکتورده یالغیز قالمسلیگی کیره‌ک.
مین اوشبو مسأله‌لرنی حل ایتیش اوچون ایشچی گروهلر توزیشنی تکلیف قیله‌من و سیز، حرمتلی وکیللر بیلن یوقاریده قید ایتیلگن مسأله‌لر یوزه‌سیدن ثمره‌لی و بحثلر آلیب باریشنی ایسته‌یمن.
ان شاءالله
