تبصره

کابل/۲۹  جدی/ باختر

گفت و گو های صلح باید بدون هیچ پیش شرطی ادامه یابد و به خواست مردم افغانستان که ختم خشونت و آتش بس است، تمکین شود.

مفسر آژانس باختر می نگارد؛  گروه طالبان خواستار رهایی بیشتر زندانیان شان شده اند و هشدار داده اند٬اگر این کار نشود بر روند مذاکرات صلح اثر های منفی خواهد گذاشت وحتا احتمال تاخیر مذاکرات وجود دارد.

سخنگوی گروه طالبان در تویتی نوشته است که ملا  عبدالغنی برادر معاون سیاسی گروه طالبان و مولوی عبدالحکیم حقانی رییس هیئت مذاکره کنندۀ طالبان در دیداری که دیروز با نمایندۀ ویژۀ وزارت خارجۀ امریکا برای صلح افغانستان در دوحه داشتند٬ این مسئله را در میان گذاشته اند و گفته اند٬اگر روند آزادی زندانیان طالبان ادامه پیدا نکند٬ روند صلح متاثرخواهد شد حتا احتمال تاخیر در گفت وگو های صلح وجود دارد.

این گفته ها در حالی بیان می شود که مذاکرات دوحه حدود دو هفته پیش دو باره از سر گرفته شده است، مگراندک ترین پیشرفتی نداشته است٬ طالبان تنها با چهار عضو هیئت گفت وگو کنندۀ شان به میز مذاکره برگشتند و سایر اعضای این گروه٬ منجمله ملاغنی برادر و مولوی حقانی دو روز پیش به دوحه رفتند و با رسیدن آنان به دوحه٬ مسئلۀ آزادی بیشتر زندانیان طالبان  بار دیگر مطرح شد در حالی که دو طرف در اواخر ماه قوس بعد از آن روی آجندای مذاکرات به توافق رسیدند٬ هر کدام به سوی رهبران شان شتافتند که با آنان به مشوره بپردازند.

این که طالبان این بار با یک پیش شرط به گفت وگو برگشته اند نشان می دهد که برای آنان نسخۀ جدیدی داده شده است و با مطرح کردن مسئلۀ رهایی بیشتر زندانیانی که دولت افغانستان حاضر نیست به آسانی به آن جواب مثبت گوید٬ می کوشند روند گفت وگو ها را با بن بست مواجه کنند.

طالبان قبل از آغاز دور اول گفت وگو ها٬ ماه ها وقت کشی کردند که ۶۲۰۰ زندانی شان آزاد شدند. در این مدت طالبان کوشیده اند که بیشتر امتیاز یک جانبه داشته باشند در حالی که به هیچ خواست مردم تمکین نکرده اند٬ حتا رهایی هزاران زندانی این گروه٬ عاملی برای تسریع روند گفت وگو ها نشد و پیامدی جز تشدید خشونت٬چیزی دیگری نداشت.

این که طالبان بار دیگر مسئلۀ رهایی زندانیان شان را مطرح می کنند٬ نشان می دهد که این گروه در پی ماجراجویی و کسب امتیازات یک جانبه اند. در حالی که رهایی هزاران زندانی این گروه و بازگشت اکثریت رها شدگان به میدان جنگ٬ باعث تقویت فزیکی میدان جنگ به نفع طالبان و تشدید خشونت شد.

اکنون این سوال مطرح است که تعریف طالبان از صلح چه است و تعهد آنان در برابر صلح چه است؟

طالبان در توافق نامۀ دوحه متعهد به کاهش خشونت٬ و برگشت به میز مذاکره شده بودند مگر در خلال یک سال گذشته این گروه به ازدیاد حمله های شان پرداخته اند  و برخلاف روحیۀ این توافق نامه به شهرها٬ شاهراه و اماکن عامه حمله کرده اند٬ طالبان  در شمار زیادی از ولایت‌ها عملاً در جنگ ‌اند و روزی نیست که مردم افغانستان شاهد حمله٬ ترور و انفجار در کوچه و شهر شان  نباشند.

با آن ‌که نزدیک به دو هفته از آغازدور دوم مذاکرات دوحه می گذرد٬ فضای مذاکرات گرم نیست و نبود اعضای ارشد تیم مذاکره کننده طالبان در خلال دو هفتۀ گذشته نشان می دهد که طالبان به ادامۀ مذاکره چندان علاقمند نیستند و می کوشند با مطرح کردن مسایل پیچیده٬ روند گفت و گو ها را طولانی کنند.

تاکید این گروه بررهایی بیشتر زندانیان شان نشانۀ  نیت این گروه برای پیچیده کردن روند گفت وگو ها است در حالی که دولت با رهایی ۶۲۰۰ زندانی طالبان حسن نیت خود را نشان داد و از طالبان خواست که برای بحث های حاد تر و مهمتر آماده شوند.

رهایی زندانیان بیشتر٬ دیگر نمی تواند برای تقویت روند صلح توجیه پذیر باشد٬ اول این که٬ طالبان با رهایی ۶۲۰۰ زندانی شان هیچ اقدام برای ختم خشونت نکردند، دوم این که٬ اکثریت مطلق رها شدگان به میدان جنگ بازگشته اند و آنان باعث تقویت فزیکی به نفع طالبان شدند  سوم٬ با رهایی زندانیان طالبان٬ روند گفت و گو ها تقویت نشد بل رهایی زندانیان٬ طالبان را به گرفتن امتیازات یک جانبه تشویق کرد و در عین حال افراد شان را جسارت بخشید که بیشتر خشونت کنند و اگر زندانی هم شوند  دو باره رها می شوند.

پس لازم است که دولت راه احتیاط را  فراموش نکند و راهکاری را در پیش گیرد که طالبان به جای امتیاز گیری و مطرح کردن سفارش ها و خواست هایی یک جانبه شان٬ درک کنند که یک طرف مذاکره اند نه یک طرف امتیاز گیرنده ٬ آنان باید در میز مذاکره واقعیت پذیر و معقول باشند وبرای خیر کشور طرح و برنامه دهند از تک روی وتک گرایی دوری کنند.  تحلیل سیاسی